Poolse passie voor de gereformeerde theologie

Het valt niet mee om grip te krijgen op het protestantisme in Polen. Het gaat om een uiterst kleine minderheid. Nog geen 0,5 procent van de Polen noemt zich protestants. Slechts een deel daarvan is Bijbelgetrouw, in de brede zin van het woord. De Poolse christenen met een gereformeerde overtuiging zijn binnen deze groep nog weer een kleine minderheid. Je moet ze met een lampje zoeken.

De situatie wordt nog gecompliceerd door het feit dat namen van kerkverbanden weinig zeggen. De Gereformeerde Kerk van Polen, met een historie die teruggaat tot de tijd van de Reformatie in Polen, is een van de meest liberale kerkgenootschappen van het land. Reden waarom voor nogal wat evangelische christenen in Polen gereformeerd een synoniem is van vrijzinnig. Omgekeerd ontmoet je in charismatische kringen soms voorgangers die in de leer van zonde en genade overtuigd gereformeerd zijn, soms zonder het zelf te beseffen.

Complexe werkelijkheid

Die complexe werkelijkheid maakt de bezoeken aan het land steevast tot een boeiend avontuur. Soms zijn de gesprekken met tot dan onbekende voorgangers teleurstellend, soms verrassend. De ontmoeting met Aleksander (Sashko) Nezamutdinov (33) was er een van de laatste categorie. Door zijn bijzondere levensgang en zijn passie voor de gereformeerde theologie.

Gezien zijn achtergrond lag het niet voor de hand dat hij voorganger zou worden. Zijn grootvader van moeders kant, een Tataar uit Kazachstan, was nominaal moslim. Hij huwde met een vrouw die van huis uit Russisch-orthodox was, maar onder invloed van het communisme het atheïsme omarmde. Ook Sashko’s moeder, met wie hij opgroeide in West-Oekraïne, was atheïstisch. Het was vanwege haar zoon dat ze zich aansloot bij de in deze streek dominante Rooms-Katholieke Kerk. Door een cursus Engels, gegeven door Amerikaanse zendelingen, kwam hij in contact met een baptistenkerk in Lviv, een grote stad niet ver van de Poolse grens. Daar kwam hij tot geloof. Na de middelbare school volgde hij de vierjarige opleiding aan een evangelische Bijbelschool in Lviv. Hij wil er geen kwaad over spreken, maar zijn zicht op de Bijbelse leer dankt hij aan presbyteriaanse Amerikaanse zendelingen die vanuit de Oekraïense hoofdstad Kiev naar Lviv kwamen om daar een gemeente te stichten. „Ik leerde van hen meer dan in de vier jaar ervoor.”

Poolse catechismi

In 2010 werd Nezamutdinov door de interkerkelijke European Christian Mission uitgezonden naar het Poolse Krakau, de tweede stad van het land. Hij richtte zich met name op studenten, die daar massaal vertegenwoordigd zijn. Krakau telt 32 universiteiten en zo’n 200.000 studenten.

Zijn inzet was niet tevergeefs. In 2015 kon hij een kleine presbyteriaanse gemeente stichten, die hij de naam “Jezus Christus de Verlosser” gaf. De gemeente, verbonden aan twee presbyteriaanse gemeenten in Warschau en één in Gdansk, valt nu nog onder de presbyteriaanse gemeente van Lviv. Komend jaar zal Nezamutdinov daar worden bevestigd tot predikant van de gemeente van Krakau, die vanaf dat moment zelfstandig zal zijn. De gemeente wordt financieel gesteund door de Presbyteriaanse Kerk van Noord-Ierland, de Free Church in Schotland en een aantal presbyteriaanse gemeenten in Amerika.

Naast de zorg voor zijn kleine kudde zet Nezamutdinov zich in voor de verbreiding van het gereformeerde gedachtegoed in Polen. Hij richtte daarvoor een eigen uitgeverij op, die onder meer taalkundig gereviseerde gereformeerde catechismi uit de tijd van de Poolse Reformatie op de markt brengt. Vanwege de heldere inhoud en om aan te tonen dat de presbyteriaanse gemeenten niet met een nieuw geluid komen.

Institutie

Een megaproject is de vertaling van Calvijns Institutie. De eerste twee delen zijn intussen digitaal beschikbaar, aan deel drie wordt gewerkt. Met hulp van sponsors hoopt de gedreven voorganger het werk in geprinte versie uit te kunnen geven. “Calvijns beknopte weergave van de gereformeerde theologie is nog altijd uniek.” Zijn jongste initiatief is het opzetten van een deeltijd theologische opleiding voor voorgangers en oudsten, in de vorm van modules met vakken naar keuze. De colleges zullen worden gegeven door Bijbelgetrouwe docenten uit verschillende kerken.

Ook Tomasz Pieczko, voorganger van de gereformeerde kerk in Zelóv en veldwerker van IRS, is nauw bij het initiatief betrokken. Met zijn opvattingen is Pieczko in de Gereformeerde Kerk van Polen een eenling. Net als Nezamutdinov probeert hij op allerlei manieren de gereformeerde theologie uit te dragen. In de overtuiging dat die het meest recht doet aan de inhoud van de Bijbel.

Het initiatief sluit nauw aan bij het werk van IRS in Polen. Door middel van het blad Augustinus en de digitale uitgaven Slowo en Credo beïnvloeden Tomasz Pieczko en Pedro Snoeijer al jaren het denken van Poolse voorgangers en andere geïnteresseerden die deze klassiek gereformeerde publicaties ontvangen. In De Rechte Straat vindt het een voorrecht om werk zoals dat van Nezamutdinov te kunnen ondersteunen. Niet als doel in zichzelf, maar vanuit het verlangen dat mensen de boodschap van de Bijbel gaan verstaan of beter leren verstaan. Met als diepste wens dat ze het vleesgeworden Woord, Gods Zoon, leren kennen, Hem volgen en Zijn Naam uitdragen.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen