Open brief van de verontruste gereformeerden

Hilversum, 25 januari 1968

Weleerwaarde en Eerwaarde Heren en Broeders,

(In een inleidend woord wijzen de Verontrusten nog eens op hun telegram en voegen ter verduidelijking eraan toe, dat zij „niet zonder meer tegen de ontvangst van de bisschoppen ter synode zijn, maar tegen de spectaculaire wijze van die ontvangst, waardoor de indruk werd gewekt dat onze gereformeerde kerken eenzelfde heilsweg verkondigen als de r.k. kerk". Daarna vervolgen zij:)

Ware oecumene

Wij zijn het geheel en al eens met kardinaal Alfrink, toen hij in zijn toespraak tot de synode zei: De ware oecumene bestaat daarin dat wij de verschillen niet op de spits drijven, maar ook niet verdoezelen.

Wij veronderstellen dat niemand ons zal beschuldigen van een „op de spits drijven van de verschillen", omdat wij in ons telegram op vier kernverschillen in ons wederzijds belijden wezen.

Wij menen echter als onze overtuiging te moeten uitspreken, dat u wèl tegen de door de kardinaal geschetste grondhouding van de ware oecumene gehandeld hebt, doordat u in uw verklaring over de wederzijdse Dooperkenning in allerlei concrete punten 'hebt uitgewerkt, waarin wij overeenstemmen met de opvattingen van de r.k. kerk, maar slechts in algemene termen spreekt over „onderscheiden punten van verschil van opvatting".

Waarom werd niet in enkele regels het verschil aangegeven in opvatting over de weg des heils, nl. dat, volgens het belijden van de gereformeerde kerken, de mens het eeuwige leven op geen enkele wijze kan verdienen en dit slechts deelachtig kan worden langs de weg van geloof; terwijl de r.k. kerk belijdt dat de mens het eeuwige leven waarlijk moet verdienen door zijn goede werken; dat volgens de gereformeerde belijdenis de mens geloofszekerheid kan hebben van zijn eeuwig behoud op grond van de in geloof aanvaarde belofte Gods in Jezus Christus; terwijl de r.k. kerk heeft uitgesproken, dat zulk een geloofszekerheid slechts mogelijk is op grond van een speciale openbaring van God aan een bepaald persoon.

Een gedeelte van de Deputaten Reformatie-Rome van de gereformeerde kerken, die deze verklaring voor de synode hebben voorbereid. Was er bij hen alleen maar vreugde, of ook enige zorg over de vraag of ze aldus toch niet tekort hebben gedaan aan de eer van onze Heiland? Van l.n.r.: Ds. H. J. Hoek, Ds. R. de Roos, Ds. J. Végh en Ds. J. Spoelstra.

Kard. Alfrink tekent eerst de akte van de wederzijdse dooperkeiming, daarna Ds. P. Visser, voorzitter van de gereformeerde synode. Er is een overeenkomst bereikt over de uiterlijke ceremonie, maar de betekenis die beide kerken aan de Doop geven, is nog geheel verschillend. Volgens de r.k. kerk betekent de Doop niet slechts de wedergeboorte, maar geeft ze die ook en wel krachtens de werking, van het sakrament zelf; volgens de r.k. leer komt el'ke gedoopte onder de rechtsmacht van de paus te vallen en is de gereformeerde kerk niet ten volle kerk. Christus heeft maar één Kenk gewild en dat is de Kerk van Rome. Volgens de gereformeerde belijdenis is de Doop een betekening en verzegeling van de belofte Gods, maar schenkt uit zichzelf niet de wedergeboorte.

Een gemiste kans

Indien u dit had gedaan,

a) zoudt u een voorbeeld hebben gegeven van ware oecumene, die daarin bestaat dat men in alle liefde de eenheid en het diepe verschil dat er nog steeds tussen het belijden van beide kerken bestaat, tot uitdrukking brengt zonder daarbij te vervallen in onvriendelijkheid jegens elkaar. U zou daardoor het gesprek tussen de leden van onze beide kerken over deze kernvragen van ons menselijk leven, het gesprek rond de open Bijbel, hebben gestimuleerd. U hebt deze kans gemist.

Een zoekende wereld

b) U zou in een wereld vol verwarring en onzekerheid een duidelijk antwoord hebben gegeven op de kernvraag van ons bestaan: „Hoe word ik behouden?", terwijl u nu veeleer de indruk hebt gegeven, dat men het eeuwige leven kan verwerven hetzij langs de weg van genade en geloof alleen, hetzij langs de weg van verdienstelijke goede werken. U zou dan tevens Christus beleden hebben als de enige en volkomen Zaligmaker en als enig Hoofd van de Kerk, ook op aarde. U zou zo aan onze Heiland de eer hebben gebracht die Hem toekomt, terwijl u nu, naar onze mening, Hem enigszins die eer onthouden hebt.

Wachters over 't huis Gods

Wij zouden in dit verband willen wijzen op de ernstige woorden in Ez. 3:16-19, waar de Here zegt: „Mensenkind, u heb Ik tot wachter over het huis Israëls aangesteld. "Wanneer gij een woord uit mijn mond hoort, zult gij hen uit Mijn naam waarschuwen. Als Ik tot de goddeloze zeg: Gij zult zeker sterven - en gij waarschuwt hem niet en spreekt niet om de goddeloze voor zijn goddeloze weg te waarschuwen ten einde hem in het leven te behouden, dan zal die goddeloze in zijn eigen ongerechtigheid sterven, maar van zijn bloed zal Ik u rekenschap vragen".

Maar wat is de boodschap van God tot de goddeloze, d.w.z. tot alle mensen, want allen zijn wij in goddeloosheid ontvangen en geboren? Dat lezen we in Rom. 4:5: „Degene echter die niet werkt, maar zijn geloof vestigt op Hem die de goddeloze rechtvaardigt, wordt zijn geloof gerekend tot gerechtigheid".

De schrik des Heren

Broeders, het is deze ernstige vermaning van de Here in Zijn Woord, waardoor wij ons in geweten verplicht voelen om ons aldus tot u te wenden. Wij menen dat u in gebreke bent gebleven door bij deze spectaculaire ontvangst van de r.k. bisschoppen geen gewag te maken van deze enige weg tot behoud van ons, goddelozen.

„Wij dan, wetende de schrik des Heren, bewegen de mensen tot het geloof" (2 Cor. 5:11 S.V.) en gedreven door liefde wijlen wij hen waarschuwen, die dreigen verloren te gaan, „ten einde hen in het leven te behouden", opdat de Here niet eenmaal van ons hun bloed zal afeisen. Wij geloven, dat ook bij u deze zelfde motieven aanwezig zijn, en betreuren het daarom des te meer dat u desondanks gemeend hebt bij deze gelegenheid te moeten zwijgen over de enige weg des heils. Van de andere kant vertrouwen wij, daar wij immers gedreven worden door dezelfde motieven, dat u begrip zult hebben voor onze gewetensnood en voor het feit, dat wij nu trachten om deze enige heilsweg zoveel mogelijk bekend te maken door afschrift van deze Open Brief te zenden aan allerlei bladen.

En, ook al is de toon van dit schrijven zeer ernstig, toch vertrouwen wij, dat u overtuigd bent van onze broederlijke gevoelens jegens u, van ons begrip voor uw moeilijke pastorale taak, en van onze liefde voor onze gereformeerde kerken. Wij eindigen dan deze brief met hartelijke broedergroeten en met de bede dat de Heilige Geest u moge verlichten en Zijn wijsheid moge schenken,

namens het bestuur van de Vereniging van Verontrusten in de

Gereformeerde Kerken in Nederland:

H. Langeveld, H. Schellevis, A. van Weelden

adres: Jac. Catsstraat 50, Hilversum, tel. 0 2150 - 1 25 31

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen