“Uittreden uit de Rooms-Katholieke Kerk blijft moeilijk”

De Vries noemt het opvallend dat twee van de twaalf geïnterviewden een geestelijke verandering doormaakten toen ze nog in de Rooms-Katholieke Kerk zaten. “Ze zeiden overigens wel dat er een bedekt en vermengd Evangelie werd gepredikt.”

HET MYSTERIE VAN DE DOOD

Eén van hen is de hersteld hervormde predikantsvrouw Engelien van Tilburg. Toen de pastoor ter voorbereiding van de eerste communie naar school kwam, hoorde ze als kind voor het eerst dat de dood in de wereld is gekomen door de zonde van Adam en Eva. Niet lang daarvoor was haar moeder overleden. In Van de wierook naar het Woord zegt Van Tilburg hierover: “Nu begreep ik waarom mijn moeder was gestorven. Dat was voor mij tot die dag een angstig, onbegrijpelijk mysterie. “Maar Jezus is gekomen om ons van de zonde en de dood te verlossen,” vervolgde de pastoor. Dat geloofde ik, op een kinderlijke manier. De pastoor zei het, dus het was waar. In beginsel is op dat moment mijn leven veranderd.

Ik voelde een kracht, een blijdschap en een vrede die ik nog nooit had ervaren. Ondanks mijn toen nog verduisterd verstand zijn die nooit meer volledig verdwenen. De inktzwarte donkerheid van de dood was weg en mijn hart stroomde over van dankbaarheid.”

LEVENSGEZEL

Ook de moeder van Jos Lambregts, ouderling in de gereformeerde gemeente van Dordrecht, overleed vroeg, waardoor hij al op jonge leeftijd nadacht over de diepe vragen van het leven. De preken van de priester gaven geen antwoord. Als hij bij de biecht absolutie ontving en een boetedoening kreeg opgelegd, had hij ook niet het idee dat zijn zonden daarmee werden weggenomen.

Lambregts kocht een Bijbel, maar het Woord sprak in het begin nog niet tot hem. Door contact met een protestantse verpleegkundige – die later zijn vrouw zou worden – en haar familie, leerde hij de Bijbel steeds beter begrijpen. Hij ging met hen mee naar de kerk en hoorde daar voor het eerst dat bekering nodig is. In 1965 legde hij openbare geloofsbelijdenis af. “Ik kan zeggen dat de Heere gaf dat ik dat vanuit mijn hart mocht doen. Later is er wel strijd gekomen over de echtheid van mijn geloofsleven, maar de Heere wilde vanuit de prediking op Zijn werk terugkomen”, zegt hij in Van de wierook naar het Woord.

Lambregts was niet de enige van de geïnterviewden die in aanraking kwam met het protestantis- me doordat hun levensgezel protestants was. Dit was ook het geval bij andere geïnterviewden.

ORTHODOXIE

De meesten groeiden op in een orthodox roomse setting. „Gezien hun leeftijd zou je dit niet bij allen verwachten”, zegt Huib de Vries. “Ik denk bijvoorbeeld aan Engelien van Tilburg, geboren in 1954. Zij haalde het als kind niet in haar hoofd om te ontbijten voordat ze naar de kerk was geweest om de hostie te ontvangen.” Vanaf de jaren ’60 ging het snel bergafwaarts met de roomse orthodoxie. „Iemand die tien jaar afstand nam van de Rooms Katholieke Kerk en er dan terugkeerde, herkende meer dan eens zijn kerk niet terug. Ja, waar ligt dat aan? Vaak wordt het Tweede Vaticaans Concilie als oorzaak genoemd, maar dat wordt gerelativeerd door ex-priester Ley Bodden. Ik denk terecht. Hij geeft aan dat niet het Tweede Vaticaans Concilie de oorzaak was, maar de algehele secularisatie die in de jaren ’60 opkwam. Eenzelfde snelle neergang zag je in de synodaal Gereformeerde kerken. Zowel in de Rooms Katholieke Kerk als in de Gereformeerde Kerken was het geloof sterk veruitwendigd. Dat maakt een kerk gevoelig voor negatieve invloeden van buitenaf.”

VERRAAD

Volgens De Vries laten de interviews zien dat het voor rooms-katholieken heel moeilijk is om zich het gereformeerde denken eigen te maken. „Omdat aan gelijkluidende begrippen een totaal verschillende betekenis wordt gegeven. De gesprekken tonen ook het grote kwaad van de verdeeldheid in het protestantisme, waar veel rooms-katholieken de vinger bij leggen. Opvallend is dat de geïnterviewden – op één na – zeer pessimistisch zijn over oecumene met Rome. Tegelijk constateren ze een aantal opvallende parallellen tussen de roomse orthodoxie en de gereformeerde gezindte. Met name in de nadruk op regels en bepaalde vormen van bevinding.”

Hij noemt nog iets wat hem is opgevallen. “De meeste broers en zussen van de geïnterviewden hadden er grote moeite mee dat een familielid protestants werd, ook al waren ze zelf slechts in naam nog rooms-katholiek. Ze zagen de overgang naar het protestantisme als een vorm van verraad aan de ouders, zelfs wanneer die al niet meer leefden, en een afstand nemen van de eigen cultuur. Dat doe je je familie niet aan. Ook hedendaagse rooms-katholieken hebben hiermee te maken. Uit de Rooms-Katholieke Kerk treden roept nog altijd weerstand op, veel meer dan ik had ingeschat.”

N.a.v. ‘Van de wierook naar het Woord. De weg van twaalf voormalige rooms-katholieken naar het protestantisme’, door Huib de Vries; uitg, De Banier, Apeldoorn; 166 blz., prijs: €9,95.

De presentatie van het boek vindt plaats op donderdag 5 oktober. Locatie: Gomarus Scholengemeenschap, Hoefslag 11, Gorinchem Aanvang: 19.45 uur

Meld u aan vóór 1 oktober door een mail te sturen naar info@irs.nu of te bellen naar IRS-kantoor, tel. 055 30 300 90. Vermeld (in verband met de catering) met hoeveel personen u hoopt te komen.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen