STADHOUDERS VAN CHRISTUS

(Vervolg)

Het Pontificaat op zijn hoogtepunt.

Het is bijna niet te geloven dat mensen -laten het dan pausen zijn- zo sterk gedreven kunnen worden om macht en eer te verwerven, dat zij daarbij niets en niemand ontzien!

Zo iemand was paus Gregorius VII. zoon van een dorpstimmerman, maar die als een 'pausgod' over kerk en koning zijn wet zou dicteren!

Al zijn beslissingen werden ingegeven door de gedachte dat de geestelijke staat superieur was aan de lekenstaat. Dit was zijn filosofie: "Was ooit een leek naar een keizer gegaan om hem om Gods vergiffenis te smeken? Waar was de keizer die iemands ziel kon verlossen, of brood en wijn tot het Lichaam en Bloed van Christus kon transformeren door zijn lippen te bewegen? Zelfs een man zonder hersens kon nog begrijpen dat priesters superieur waren aan koningen! Hoe ver verheven boven hen moest een paus dan niet zijn, de opvolger van Petrus?! Was het niet zijn plicht om vorsten op hun plaats te zetten en hen een lesje in nederigheid te geven?"

Dictatus Papae

Machtswellust was de drijfveer van heel zijn optreden!

Vanaf het begin van zijn pontificaat stelde hij een 'Dictaat' op, d.i. een lijst van stellingen die de omvang van zijn macht als "Petrus' plaatsvervanger" aanduidde.

Hier volgen enkele van zijn vermaarde stellingen uit het 'Dictatus Papae':

- De Kerk van Rome is gesticht door de Heer alleen.

- Alleen de bisschop van Rome kan universeel genoemd worden.

- Alleen hij kan de bisschoppen afzetten of absolveren.

- Alleen hij kan de keizerlijke eretekenen gebruiken.

- Hij is de enige mens, wien alle vorsten de voeten kussen.

- Hij is de enige wiens naam moet worden uitgesproken in alle kerken.

- Het is hem toegestaan de keizers af te zetten.

- Zijn uitspraak kan door niemand herzien worden en hij alleen kan die van allen herzien.

- Hij kan door niemand geoordeeld worden.

- De Kerk van Rome heeft nooit gedwaald en, zoals de H.Schrift getuigt, kan zij nooit dwalen.

- Die niet met de Kerk van Rome is, kan niet als katholiek beschouwd worden.

- De paus kan onderdanen ontslaan van de eed van trouw, afgelegd aan onrechtmatige vorsten.

Valsheid in geschrifte

Het merendeel van zijn stellingen berustte op valse documenten! Zo'n vals document was de "Pseudo-Isidorische Decretalen".

Deze zijn een verzameling van decreten van concilies en uitspraken van pausen van de eerste zeven eeuwen, waarvan de samensteller de H. Isidorus van Sevilla († 636) zou geweest zijn.

De collectie wordt ook genoemd 'Collectio Isidori Mercatoris', omdat zij begint met de woorden: "Isidorus Mercator, servus Christu lectori salutem".

Deze decretalen moeten ontstaan zijn na de synode van Epernay in 847 en werden voor de eerste keer gebruikt op de synode van Soissons in 853.

Kardinaal De Jong zegt daarover het volgende in zijn 'Kerkgeschiedenis':

"Onmiddellijk -na de synode in Epernay- gingen enige personen aan het werk: zij schreven op fiches duizenden fragmenten en uittreksels uit oude echte en onechte teksten, legden deze daarna als een legkaart of als steentjes voor een mozaïek bijeen, fabriceerden met deze oude bewoordingen nieuwe canones en capitularia, plaatsten deze op naam van een paus of concilie, Frankische synode of rijksvergadering van vroeger tijd en schreven het geheel toe aan een of andere bekende persoonlijkheid."

Tot in de 16e en 17e eeuw werden deze decretalen gebruikt om aanspraken van pausen te wettigen!

Gregrorius VII had zelfs een complete school voor vervalsers in bedrijf.

Peter de Rosa schrijft daarover in zijn boek: "Zij produceerden het ene na het andere 'historische' document, dat van het pauselijke zegel was voorzien, teneinde aan al zijn behoeften tegemoet te komen. Vele documenten van oudere datum werden zodanig geretoucheerd dat ze het tegendeel beweerden van hun oorspronkelijke boodschap (blz. 80).

Dit document, waarin zelfs geschreven stond dat alle vormen van contact met geëxcommuniceerden verboden was, was een dankbaar instrument in handen van Gregorius VII om eigen machtspositie te handhaven en om hen, die de pauselijke macht betwijfelden, van antwoord te dienen.

Gratianus.

Hoe groot de invloed was van dit valse document blijkt uit het feit dat in de 12e eeuw een benediktijnermonnik Gratianus, de vele documenten in deze decretalen heeft gesystematiseerd tot een canoniek wetboek.

"Het was gekruid met de vervalsingen van drie eeuwen en de op grond van die vervalsingen getrokken conclusies, en verrijkt met zijn eigen fictieve toevoegingen. Van de 324 uitspraken of beslissingen van pausen uit de eerste vier eeuwen zijn er slechts 11 authentiek gebleken."

Deze Gratianus verklaarde zelfs dat de paus de bron is van alle wetten en als zodanig boven alle wetten verheven zonder uitzondering; en om die reden op voet van gelijkheid staat met Gods Zoon!

Dit werk van Gratianus werd later door Thomas van Aquino gebruikt als bron voor citaten van pausen en kerkvaders in zijn vermaarde werk 'Summa Theologica'.

Absolute macht

Gregorius VII heeft op grond van deze valse documenten ingrijpende hervormingen kunnen doorvoeren.

Allereerst probeerde hij, om zeker te zijn dat kerkelijke bezittingen nooit zouden worden weggegeven, een einde te maken aan de algemene 'ontucht', het huwen van geestelijken.

Het gevolg van deze verplichte celibaatswet was dat duizenden onschuldige echtgenotes van kleine geestelijken de status van prostituée werd opgedrongen! Hij trok ook ten strijde tegen de simonie, het kopen en verkopen van heilige dingen. Iedere priester die zijn levensonderhoud liet bekostigen door rijke leken, werd geëxcommuniceerd!

Alle bisschoppen moesten persoonlijke trouw zweren aan zijn persoon. Dit alles maakte deel uit van zijn streven naar absolute macht!

In één klap verloren alle bisschoppen hun onafhankelijkheid, die zelfs het 2 e Vaticaanse concilie niet kon teruggeven.

Het was dezelfde paus die keizer Hendrik IV excommuniceerde en hem dwong om naar Canossa te komen en zich openlijk te vernederen voor deze despoot!

"Klappertandend en wit van de kou gehoorzaamde Hendrik. Met ontbloot hoofd en op blote voeten stond hij tot aan zijn enkels in de sneeuw, gehuld in het boetekleed van de smekeling. In zijn ene hand hield hij een bezem, in de andere hand een schaar, als teken van zijn bereidheid zich te laten geselen en kaalknippen. De Keizer van het heilige Roomse rijk, de erfgenaam van Karei de Grote, bleef zo drie dagen en nachten staan, vastend vanaf het krieken van de dag tot op het moment waarop de glinsterende sterren zichtbaar werden. Het was een zo smadelijke aanblik, dat zijn familieleden op de muren luidkeels snikten, niet langer in staat het aan te zien. Uur na uur bleef Hendrik, wiens haren en wenkbrauwen stijf bevroren waren, schokkend en zuchtend God en de paus om genade smeken.

Hendrik heeft moeten zweren dat hij zich aan het oordeel van de paus zou onderwerpen!" Deze paus is later heilig verklaard!

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen