Kan een dominee de mis opdragen?

In de Gereformeerde Utrechtse Kerkbode stond een artikeltje, waarin de predikanten, ds P. Heinen en dr. J. M. van Minnen, een uiteenzetting gaven van de redenen, waarom zij hebben gemeend voor te kunnen gaan in de eucharistieviering (bediening van de mis) in de r.-k. studentenparochie in Utrecht. Ze zeggen: „In de omschrijving van de mis, zoals deze thans, in opdracht van de bisschoppen, gegeven wordt, zal, dachten wij, elk rechtgeaard calvinist zich kunnen vinden".

Is dat zo? In zekere zin wel. Immers in de Nieuwe Katechismus wordt de leer van de transsubstantiatie verlaten. Men verkondigt niet meer, dat er in de mis een wonder plaats heeft en dat de kern van het brood — datgene wat brood tot brood maakt — ophoudt te bestaan door een miraculeus ingrijpen van God, maar: „Beter is het te zeggen: het brood is wezenlijk onttrokken aan zijn normale menselijk bestemming, en geworden tot het brood dat de Vader ons schonk: Jezus zelf" (p. 404).

Het is daarom te begrijpen, dat de „Commissie van de kardinalen tot onderzoek van de N.K." hebben geëist, dat de N.K. duidelijk de oude leer van de transsubstantiatie verkondigt.

Ook het offerkarakter van de mis wordt door de N.K. niet meer geleerd. „Het offer is immers al volbracht. Wij brengen eigenlijk een offer. Wij zijn van alle offers af" (p. 400).

Ook hiertegen heeft de commissie van de kardinalen zich gekeerd. Zij eisen dat de N.K. voortaan zal leren: „Het Kruisoffer echter wordt in Gods Kerk onafgebroken voortgezet in het eucharistisch offer". „Het opdragen van het offer wordt aangevuld door de Communie".

Maar.... de Nederlandse bisschoppen hebben die geëiste veranderingen van de N.K. aanvaard en zijn dus daarmee weer teruggekeerd naar de oude opvattingen omtrent het misoffer, waartegen onze Heidelbergse Katechismus zich keert in vraag 80.

En vervolgens: De N.K. heeft niet slechts een nieuwe opvatting over de mis, maar ook over het kruisoffer van Christus zelf. De N.K. ontkent nl. het plaatsbekledende lijden en sterven van Christus: „De Vader wilde geen pijn en dood". „Zijn dood werd zijn uiterste gehoorzaamheid". „Jezus gaf zijn bloed niet aan een straf-eisende Vader". „De Vader had Jezus' pijn niet nodig als plaatsvervangende straf" (p. 330 en 331).

Maar daardoor krijgt ook de eucharistieviering van de N.K. een heel andere betekenis dan die welke wij aan het Avondmaal geven. Het is de oude vrijzinnigheid en het socinianisme die in deze gedachten van de N.K. terugkeren. En hoe kan een gereformeerde predikant voorgaan in een eucharistieviering, waarin het plaatsbekledende lijden en sterven van Christus wordt geloochend?

En aan de andere kant blijkt uit de konsekwenties die de N.K. uit zijn eigen leer trekt, dat er in de praktijk nog een groot verschil is tussen de calvinistische opvatting en die van de N.K. Lees maar: „Het lichaam van Christus wordt ook na de viering in eerbied bewaard". „Zo blijft, ook als er geen heilige mis is, onze Heer op deze wijze onder ons". „Blijven wij ons met eerbied en dankbaarheid bewust van deze tegenwoordigheid, zo dikwijls wij een kerk binnengaan. Het is een goed gebruik om te knielen bij het binnenkomen en weggaan. Stil gebed (bijvoorbeeld een winkelende huisvrouw vijf minuten smekend of dankend voor haar man en kinderen) of openlijke verering (lof, processie) eren Jezus in deze blijvende tegenwoordigheid" (p. 407).

Het is dus mogelijk dat hier in Nederland het eucharistische brood, dat door een dominee werd geconsacreerd, plechtig wordt rondgedragen in een processie, en dat de rooms-katholieken daarvoor neerknielen langs de weg. Overigens, ook predikanten van andere kerken hebben aldus de mis opgedragen in een r.-k. kerk. We leven in een wonderlijk wereld!

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen