OVER HET HART VAN HET EVANGELIE ?

Wat denkt u van deze stellingen?

1. „De mens wordt slechts gerechtvaardigd door de toerekening van de gerechtigheid van Christus; de genade is louter gunst van God" (can. 11).

2.„Het geloof waardoor wij gerechtvaardigd worden, is niets dan het vertrouwen op Gods barmhartigheid, die ons de zonden vergeeft om wille van Christus; wij worden slechts gerechtvaardigd door zulk een vertrouwen" (can. 12).

3. „De mens kan op geen enkele wijze het eeuwige leven waarlijk verdienen door zijn goede werken" (can. 32).

4. „Niemand is werkelijk gerechtvaardigd tenzij wie gelooft dat hij gerechtvaardigd is" (can. 14).

5. „De mens die eenmaal gerechtvaardigd is, kan de genade niet meer verliezen" (can. 23).

6. „Iemand die geen levend geloof heeft, heeft geen waarachtig geloof; iemand die gelooft, maar God niet liefheeft, is geen christen" (can. 28).

7. „De gerechtvaardigde mens ontvangt kwijtschelding van alle zondestraffen; hij hoeft dus geen straf meer uit te boeten ini het vagevuur" (can. 30).

Raken ze het hart van het Evangelie?

Ik meen dat in deze stellingen het hart van het Evangelie klopt. Ze bevatten de kern van ons reformatorisch belijden. Ik denk dat elke gelovige protestant dit zal beamen.

Welnu het concilie van Trente heeft in haar zesde zitting bovenstaande stellingen stuk voor stuk vervloekt. De nummers van de canones van die zitting heb ik er daarom telkens adhter vermeld. Bovendien heeft Trente nog eens in de slotcanon van de zesde zitting (can. 33) alle stellingen tesamen veroordeeld door uit te spreken:„Indien iemand beweert, dat door deze leer over de rechtvaardigmaking, zoals die door deze heilige Synode in dit onderhavige dekreet is uitgedrukt, ook maar enigszins tekort wordt gedaan aan de eer van God of aan de verdiensten van onze Heer Jezus Christus, en niet veeleer de waarheid van ons geloof en de eer van God en van Jezus Christus helder naar voren wordt gebracht die zij vervloekt".

Heeft de r.k. kerk zichzelf vervloekt?

Toen ik in Nieuw-Beijerland deze vervloekingen van Trente voorlas, stelde iemand, nl. mevr. Gaasbeek, deze vraag: Paulus zegt in Gal. 1:8-9, dat iemand die een ander Evangelie verkondigt, vervloekt is. Maar is de leer van Trente niet een totaal ander Evangelie dan dat wat wij lezen in de brief aan de Galaten? En heeft Rome daarmee niet zichzelf vervloekt?

Ik vond dat een zeer indringende vraag en ik heb daar later nog veel over nagedacht. Ik meen dat ik mevr. Gaasbeek gelijk moet geven. Vooral ook omdat veel dingen dan meer verklaarbaar voor mij worden.

. . . . en daardoor zichzelf tot vruchteloosheid gedoemd?

Ik denk dat velen erover verwonderd zijn dat de vrijzinnigheid, vooral de laatste jaren, zo sterk aan het toenemen is in de r.k. kerk van Nederland. Menselijkerwijs gesproken hadden we dat niet verwacht. Immers er is in de r.k. kerk een herontdekking van de Bijbel geweest. Allerwegen werd de aandacht gevestigd op dit Boek der boeken. We zouden verwacht hebben, dat men in die Bijbel dan toch spoedig het Evangelie van de rechtvaardigmaking door genade en geloof alleen zou ontdekken. Dat is echter niet gebeurd.

Wij hebben reeds gewezen op de Nieuwe Katechismus die niet eens de protestanse leer van de rechtvaardigmaking blijkt begrepen te hebben. En in plaats van een juichen om het hervonden Evangelie van de loutere genade zien wij een steeds verder voortschrijdende vrijzinnigheid

Wordt dit proces niet veel begrijpelijker, wanneer wij deze vervloekingen in gedachten houden? Immers, de Bijbel spreekt heel ernstig over vloek en zegen. Ik wil slechts één van de vele teksten aanhalen: „Daarom, priesters, geldt voor u dit besluit: Wanneer gij niet luistert, het niet ter harte wilt nemen, en geen eer brengt aan mijn Naam, dan slinger Ik over uzelf de vloek. Ja, ik heb ze nu al tot vloek gemaakt, omdat gij het niet ter harte neemt" (Mal. 2:1-2 RKV). En leg daar dan eens naast: „Want indien Abraham uit de werken gerechtvaardigd is, zo heeft hij roem, maar niet bij God. Want de Schrift zegt: Abraham geloofde en het is hem gerekend tot gerechtigheid. Nu wordt degene die werkt, het geloof niet toegerekend naar genade, maar naar schuld. Doch degene die niet werkt, maar gelooft in Hem, die de goddeloze rechtvaardigt, wordt zijn geloof gerekend tot rechtvaardigheid" (Rom. 4:2-5). Het is duidelijk dat Paulus wil zeggen: Degenen die de rechtvaardigmaking door God verwachten op grond van hun werken en niet uitsluitend op grond van geloof en genade, zoeken roem voor zichzelf, maar ontnemen daardoor de roem aan God. Zo liggen zij dan onder de vloek (Gal. 3:10).

De vloek Gods kan zich uiten in allerlei vormen, maar vooral in de verblinding. De apostel Johannes worstelt met dezelfde vraag, als hij zegt: „En hoewel Hij zovele tnen voor hen gedaan had, nochtans geloofden zij in Hem niet". En zijn antwoord is: „Daarom konden zij niet geloven, omdat Jesaja wederom gezegd heeft: Hij heeft hun ogen verblind, en hun hart verhard; opdat zij met de ogen niet zien en met het hart niet verstaan, en zij bekeerd worden en Ik hen geneze" (Joh. 12:37, 39-40).

In ons volgend nummer publiceren wij een gedachtenwisseling met pater Ben Rademaker over de kwestie van de rechtvaardigmaking

Zes keer in de kerkelijke ban

In onze tijd wordt geschreven over een eventuele opheffing van de ban over Luther. Dat lijkt mij een zeer ondergeschikte kwestie. Zelf ben ik ook in de r.k. kerkelijke ban op grond van meerdere r.k. wetten, die ik overtreden heb. Zo ben ik in de ban, omdat ik het klooster heb verlaten met de bedoeling om er niet meer terug te keren, en dat zonder verlof (c. 2385); 2. omdat ik lid ben geworden van een protestantse kerk (c. 2314); 3. omdat ik boeken gepubliceerd heb die het protestantisme verdedigen (c. 2318, § 1). Volgens Dr. H. van Groessen vallen de losse nummers van een ketters tijdschrift (zoals onze I.R.S.) niet onder de kerkelijke ban, echter wel ingebonden jaargangen; 4. omdat ik protestantse boeken heb gelezen, terwijl het verlof dat ik daartoe van Rome heb gekregen in 1947, maar vijf jaar geldig was en dus reeds lang is verlopen (can. 2318, § 2); 5. omdat ik getrouwd ben (can. 2388); 6. omdat ik aangesloten ben bij een vereniging zoals de Stichting In De Rechte Straat, die strijd voert tegen het gezag dat de r.k. kerk meent te hebben (can. 2335).

Maar ook al ben ik dan minstens zes keer in de ban van de r.k. kerk, ik zal er noch heet noch koud van worden, als al die bannen werden opgeheven. Maar ik zou wel zeer verblijd zijn, als de r.k. kerk de vervloekingen van het concilie van Trente zou opheffen, want dan verdwijnt misschien ook de vruchteloosheid, waartoe deze kerk blijkbaar gedoemd is.

Protestantse vrij zinnigheid

Nu in onze tijd edhter de vrijzinnigheid ook in het protestantisme van Nederland steeds verder dreigt door te dringen, moeten ook wij ons afvragen, of er misschien niet een ban over ons volk ligt. Hebben wij als volk wel duidelijk onze schuld beleden aan; ons koloniale verleden enzovoort?

Zou het niet goed zijn, als wij elk jaar een nationale dag van verootmoediging zouden hebben, waarin wij als volk voor de Here onze schuld belijden, onze overtredingen erkennen in verleden en heden? Wij zijn toch immers niet slechts enkelingen, maar leven in een verband. We zijn leden van een gezin, van een gemeente, van een volk. Wij, Nederlanders, dreigen steeds meer te gaan roemen in onze welvaart, in onze prestaties, in onze liefdadigheid op allerlei terrein. Zo ontroven wij de eer aan God en trekken een ban over ons volk.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen