NOG EENS: Paulus VI en Hitler

Prof. dr J. v. L. van de universiteit van Nijmegen belde mij op, omdat hij met klem wilde protesteren tegen het feit, dat ik in ons aprilnummer de ontmoeting tussen Paulus VI en dr. Ramsey vergeleken had met de ontmoeting tussen Hitier en Chamberlain in München.

Het lijkt mij daarom goed, dat ik nog wat verder uiteenzet waarom ik die vergelijking bewust heb willen gebruiken.

Rome blijft onbewogen

Het is langzamerhand wel duidelijk geworden, dat men zich in Rome er niets, maar dan ook niets, van aantrekt, wat er ook in ons land door de vooruitstrevende r. katholieken geschreven wordt. Al die verblijdende vernieuwingen binnen de r.k. kerk van Nederland worden ofwel volkomen genegeerd, ofwel de kop in gedrukt of langs diplomatieke weg krachteloos gemaakt.

Massale afval?

De enige oplossing lijkt mij nu nog, dat Rome geschokt wordt. In Te Elfder Ure van dec. 1964 schreef dr E. Brongersma dat een massale afval van r. katholieken als gevolg van het optreden van de curie een zegen zou kunnen worden. Hij zegt, dat het ondergraven van de machtspositie van de kerk „het enige argument is, waar de intern zo almachtige curie voor gevoelig is. Zo zal zij ook nimmer het hoofd huigen, zolang zij niet aan eigen lijf ervaart, dat haar houding het instituut, waarmee zij zich vereenzelvigd heeft, te gronde richt".

Staking?

In die geest had ik ook in ons maartnummer de mogelijkheid geopperd, dat bv. een 2000 priesters in Nederland ineens voorlopig hun ambt zouden neerleggen uit protest tegen de onrechtvaardigheid, die officieel opnieuw was vastgelegd in de instruktie over het gemengde huwelijk.

Ik weet, dat dit veel lijkt op een stakine en dat velen zullen antwoorden: Maar als ambtsdragers kun je toch zo maar niet in staking gaan. Maar is dat wel zo?

Barcelona en Leuven

Zeker 95 procent van de Nederlandse priesters zijn het er mee eens, dat deze instruktie van Paulus VI een zwaar onrecht betekent voor miljoenen gemengd gehuwden, die aldus tot de eeuwige dood veroordeeld worden, enkel omdat 7 ze een bepaalde kerkelijke belofte niet wilden (niet konden) ondertekenen. Maar wanneer deze priesters desondanks in funktie blijven, dan dragen ze toch mee de verantwoordelijkheid van dat onrecht. En als dan niets anders meer helpt dan het tijdelijk neerleggen van het ambt, zou men. dan dit middel niet moeten beproeven? Ik ben het niet eens met de vechtpartijen in de kerken van Barcelona en Leuven, waarmee men kracht wilde bijzetten aan het protest tegen het episcopaat. Maar men heeft daar tenminste iets gedaan. In Nederland laat men het echter bij woorden en nog eens woorden, waarvan Rome zich niets aantrekt, zodat het zware onrecht gehandhaafd blijft.

Een gemiste profetische kans

Dr Ramsey had een prachtige kans om Rome wakker te schrikken uit zijn machtsdromen. Nu Paulus VI vier dagen van te voren deze onrechtvaardige instruktie had gepubliceerd. — reeds fatsoenshalve had hij deze voor zijn gast beledigende instruktie moeten uitstellen tot na dat bezoek —, had dr Ramsey ineens het bezoek kunnen afgelasten. Dan zou er een schok door de wereld gegaan zijn. Ramsey had dan een motivering moeten geven van zijn besluit. En die motivering zou dan natuurlijk niet mogen geschreven worden vanuit persoonlijke gekrenktheid, maar vanuit een profetisch protest tegen dit onrecht, tegen deze schending van primaire menselijke rechten, tegen de schending van de vrijheid der kinderen Gods, die Christus door Zijn bloed voor de Zijnen gekocht heeft.

Verraad

Dr Ramsey heeft die kans voorbij laten gaan. Daarentegen heeft hij de bewerker van dit onrecht, degene die er uiteindelijk voor verantwoordelijk is, nl. Paulus VI, met alle mogelijke zoetsappige liefheid bejegend.

Daardoor heeft hij verraad gepleegd niet alleen aan de zaak van de reformatie, maar ook aan de zaak van de vooruitstrevenden binnen de r.k. kerk. die op bijbelse gronden vechten tegen deze diktatoriale uitwassen van de pauselijke macht.

Ik begrijp dat het voor priesters heel wat moeilijkheden veroorzaakt, wanneer ze tijdelijk hun ambt zouden neerleggen. Maar voor dr Ramsey zou het geen noemenswaardig offer hebben betekend, wanneer hij zijn bezoek aan het Vatikaan zou hebben afgelast.

Ik wilde schokken

En omdat al dat vriendelijke schrijven toch niet helpt, daarom heb ik bewust die vergelijking getrokken met de ontmoeting tussen Hitier en Chamberlain. Daar ging het ook om een zwaar onrecht, dat Tsjecho-Slowakije zou worden aangedaan. Ook daar was het een Engelsman die door de knieën ging voor de aanspraken van een diktator, die meende dat hij alles kon en mocht wagen. Zo was het ook nu weer een Engelsman die door de knieën ging voor de aan spraken van iemand, die beweert te kunnen beschikken over „het absolute leergezag, de absolute bestuurs- en rechtsmacht".

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen