IRS cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van IRS te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van IRS.

Bekijk het origineel

„Indien iemand hieraan toevoegt.

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

„Indien iemand hieraan toevoegt.

6 minuten leestijd Arcering uitzetten

Dit ernstige woord van Openb. 22:18 is door vele protestanten vaak gebruikt tegenover de r.-k. kerk. Maar wij moeten met minstens even grote ernst onszelf telkens weer stellen onder de kritiek, onder het oordeel van dit vlammende Woord van God, waarmee de Bijbel sluit. In ons juninummer 1966 had ik geschreven over allerlei redenen, waarom men in het protestantisme maar niet tot eenheid kan komen. Ik had ook als reden genoemd, dat men het reformatorische beginsel van de zelfstandigheid van de plaatselijke kerk is gaan verlaten. Naar aanleiding daarvan zond iemand mij „Opbouw", een weekblad van de gereformeerde kerken (vrijgemaakt). In het nummer van 15 april 1966 stond een artikel van ds K. Doornbos, die precies hetzelfde beweerde, maar dat veel grondiger uitwerkte. Het is een buitengewoon mooi artikel, dat telkens teruggrijpt naar de Bijbel. Het handelt over het „kerkverband", d.i. „het georganiseerd samenleven van kerken met classicale vergaderingen, vergaderingen van particuliere synoden en vergaderingen van generale synoden". Ds Doornbos laat dan zien hoe gemakkelijk dit kerkverband in de loop van de geschiedenis is ontaard tot machtsmisbruik en overheersing van de plaatselijke kerken. Graag zou ik het artikel in zijn geheel opnemen, maar het is daarvoor te lang. Daarom enkele citaten:

Achteraf Schriftbewijzen zoeken

„Er zijn in de loop van de tijd al veel pogingen gedaan om het gezag van de meerdere vergaderingen uit de Schrift te bewijzen. Zulke pogingen zijn er ook gedaan door mannen die niet zo'n slechte naam hebben onder de mannen van wetenschap maar we vinden daar de wetenschap niet op haar best. Ze hebben daarbij de Schrift geweld aangedaan. Het is blijkbaar dat men eerst de kerken heeft georganiseerd en daarna eens is gaan onderzoeken of de Schrift niet iets van zulk een organisatie zei. Achterna is men tot de Schrift gegaan en dat men achterna tot de Schrift is gegaan had hierin zijn oorzaak, dat er altijd nog mensen zijn die vragen: „Wat zegt de Schrift?" Er werd ook gevraagd: „Wat zegt de Schrift van het gezag der meerdere vergaderingen en wat zegt de Schrift van het kerkverband?"."

De eis van ex-rooms-katholieken

„Velen wilden geen vastgesnoerde organisatie van de kerken met machten boven de kerken tenzij dan dat de Schrift zulk een organisatie voorschreef en zulke machten had gesteld. Ze waren niet voor niets gegaan uit de pauselijke organisatie met macht en oppermacht over de kerken. Ze hadden te duidelijk gezien hoe zulk een vastgesnoerde organisatie het leven in de kerken verstikte. En daarbij was hun te goed geleerd dat de Schrift het laatste woord heeft en men uit de Schrift moet leven. Wat zegt de Schrift van zulk georganiseerd samenleven der kerken? Wat zegt de Schrift van het gezag der meerdere vergaderingen?

De Schrift zegt daarvan niets."

Eventueel nuttig, maar niet geboden

Ds D. gaat dan de „bewijzen" na, die men uit de Schrift tracht te halen om aan te tonen dat zulk een kerkverband geboden is. Want ds D. zegt wel, dat zulk een kerkverband nuttig kan zijn, maar men mag niet beweren, dat het door Christus geboden is. Helaas moet ik ook hier weer volstaan met een paar citaten:

„Men komt nog al eens aandragen met wat in Hand. 15 wordt gezegd over de vergadering te Jeruzalem. Er zijn er zelfs die die vergadering de eerste synode noemen en die daaruit de gevolgtrekking maken dat het samenkomen in synoden door de Schrift geboden is. Als dat een synode is geweest dan zijn de synoden van onze dagen geen synoden en dan zijn er na die vergadering van Jeruzalem ook


God zal hem toevoegen de plagen, die in dit boek beschreven staan" (Openb. 22:18)


nooit weer synoden geweest. De vergadering van Jeruzalem was enig in haar soort. Ze was een middel in Gods hand om zijn openbaring aan de mensen voort te zetten."

„Wat er verder uit de Schrift wordt aangevoerd om het kerkverband met classicale vergaderingen en synoden op de Schrift te gronden, zoals dat Paulus liet collecteren voor de arme kerk van Jeruzalem, is de moeite van het weerleggen niet waard. Als men zo de Schrift gebruiken wil kan men alles wat niet uitdrukkelijk verboden is voorstellen als door de Schrift geboden. Maar dat is geen recht gebruik van de Schrift en in strijd met de eerbied die wij verschuldigd zijn aan het woord van de hoge God."

De hand in eigen boezem

Ds D. laat ook meerdere malen zien, hoe men ook in de kerken waartoe hij behoort, dit beginsel niet meer volledig heeft gehandhaafd. Hij zegt in dit verband o.a.: „Het komt onder ons voor dat men verwondering merkt, wanneer er op gewezen wordt dat elke kerk het recht heeft om uit het kerkverband te treden. Dan zegt men dat heel het kerkverband op losse schroeven komt te staan en men vraagt hoe het dan moet met wat op het kerkverband gebouwd is."

Hij vindt zulk een uitroep: „Uittreden mag niet!" wel begrijpelijk voor kerken, waar ze „zo'n groots opgezette organisatie met zoveel bureaus en instellingen en met zoveel directeuren en ambtenaren en ambtenaressen en met zoveel persoonlijke belangen hebben, dat ze wel moeten schrikken bij de gedachte dat de ene kerk na de andere zou kunnen zeggen: „Wij doen niet langer mee". Daarom de kerken maar vastgesnoerd tot een genootschap, dat lijkt veiliger voor het bouwwerk."

Het is deze aanklacht die dr. Lumeij ook richt tot zijn eigen r.-k. kerk: De kerk zoekt de veiligheid. Ze is bang voor de stormen van de Geest. Ze wil veilig rusten op de vaste rots, niet van de levende Christus, maar van haar eigen hechte organisatie.

Zucht naar wereldorganisatie

„Een wereldorganisatie, een zichtbare organisatie van de kerk van heel de wereld en daarbij een centraal bestuur voor de kerk van heel de wereld, dat heeft door alle eeuwen heen velen bekoord. De begeerte daarnaar heeft geleid tot het ontstaan van het pausdom. Daar kwam de kerk met uiterlijk gelaat. Maar hoe schitterender het uiterlijk gewaad werd, hoe groter het versterf van binnen werd."

Ds D. gaat daarna na hoe ook in onze tijd er bij vele protestanten gewerkt wordt aan de bouw van zulk een wereldkerk, of althans wereldorganisatie van kerken.

Ds D. besluit zijn prachtig artikel:

„Het kerkverband bindt maar het scheidt niet minder. Het scheiden is erger geworden nu men bijna ongemerkt het kerkverband heeft uitgebreid tot kerken over de hele wereld. Men heeft dat gedaan onder een andere naam, niet onder de naam van kerkverband maar onder de naam van correspondentie met buitenlandse kerken. Door die zgn. correspondentie met buitenlandse kerken zijn de moeilijkheden, onenigheden en twisten in de kerken in het binnenland zonder verwijl overgebracht naar de kerken in het buitenland. Het kerkverband richt scheidsmuren op. Hoe nauwer het kerkverband, hoe hoger en dikker de scheidsmuren. Broeders en zusters op één plaats, één in het geloof, zouden elkaar gemakkelijker kunnen vinden indien het kerkverband, onder welke naam het ook werkt, niet zulke hoge muren had opgetrokken. Maar nu is de een hervormd en zit vast aan de vrijzinnigheid, en is de ander synodaal en zit vast aan al de rompslomp die de voortgaande organisatie daar bij elkaar heeft weten te krijgen, en is een derde vrijgemaakt en zit daar vast door de ene band bij de andere. Het kerkverband kan goed zijn en nuttige diensten doen indien het blijft bij de eenvoud van de kerkenordening. Maar men is met het kerkverband niet bij de eenvoud gebleven. Ook onze kerken zijn daar niet bij gebleven."

We maken het de Boze gemakkeiijk

„Een stevig kerkverband, een vaste organisatie van de kerken, maakt het de overste van deze wereld gemakkelijk: hij kan alle kerken tegelijk met één slag treffen. Is het daarom dat de Schrift niet van kerkverband spreekt? De geschiedenis van de kerken na de Pinksterdag is wel leerzaam en waarschuwt ons op onze hoede te zijn. En de geschiedenis van de dag zegt niet dat we gerust kunnen zijn omdat er in dit opzicht geen gevaar dreigt."

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van maandag 1 december 1969

In de Rechte Straat | 32 Pagina's

„Indien iemand hieraan toevoegt.

Bekijk de hele uitgave van maandag 1 december 1969

In de Rechte Straat | 32 Pagina's