Over de Stille Oceaan

De reporter van „The Tablet", r.-k. weekblad van Nieuw-Zeeland, viel van de ene verbazing in de andere, toen ik hem vertelde over het rooms-katholicisme van Nederland. „Het is ongelooflijk", zei hij. „Dat wil zeggen: ik bedoel niet dat ik u niet geloof, maar het klinkt voor ons allemaal zo onwaarschijnlijk. We hadden niet gedacht dat zoiets in de r.-k. kerk zou mogelijk zijn".

Hij was nogal nerveus. Het valt ook niet mee voor een rooms-katholiek van de oude richting om zo maar een interview af te nemen van een „afvallige" r.-k. priester.

Het verwonderde hem blijkbaar ook, dat ik de hoop uitsprak dat de r.-k. kerk van Nieuw-Zeeland niet dezelfde vrijzinnige richting zou opgaan als de r.-k. kerk van Nederland. Hij vroeg mij: „Welke adviezen zoudt u ons dan willen geven om tussen de uitersten van een star conservatisme en van een voze vrijzinnigheid naar een vernieuwing van de r.-k. kerk in ons land te koersen?"

Ik meende het volgende te moeten antwoorden: Streef naar een goede oecumene en dat betekent: kontakt zoeken met werkelijk Schriftgelovige protestanten om samen met hen de Bijbel te bestuderen en met elkaar van gedachten te wisselen. Een van de redenen, waarom de r.-k. kerk van Nederland zozeer naar de vrijzinnigheid is afge gleden, is geweest het veelvuldige kontakt met heel of half-vrijzinnige predikanten.

En iets wat u van de Nederlandse r.-k. kerk kunt leren, is hun hulp aan de ex-priesters. Het zou een daad van goede vooruitstrevendheid zijn, wanneer ook u een centrum zoudt openen, waar uitgetreden priesters steun kunnen ontvangen bij hun moeilijkheden om een weg te vinden in het maatschappelijke leven, vooral door het zoeken naar een goede betrekking voor hen.

Rust op de achtste dag

Om half tien 's avonds, maandag 14 april, verliet ik Auckland om na een tussenlanding in Nandi (Fiji-eilanden) in Honolulu aan te komen op.... maandagmorgen 10 uur. Tussen Nanci en Hawaii passeer je namelijk de internationale datumgrens. Zodoende moest ik maandag, 14 april, twee keer meemaken en zal 1969 voor mij 366 dagen tellen, zoals in een schrikkeljaar. Vreemd is dat. Ik had dus een week van acht dagen. Ik heb dus niet kunnen rusten op de zevende dag. Overigens van „rust" op die eerstvolgende zondag was niet veel sprake, want ik moest toen 's morgens in het Engels preken in Langley, en om 5 uur in New Westminster en om 8 uur in Abbotsford in het Nederlands.

Wat zie je dan weer de betrekkelijkheid van de tijd, de beperktheid van ons, mensen. Wat betekenen wij in deze grote ruimte? Dat vroeg ik mij af, toen ik in de nacht de duizenden kilometers vloog over de Stille Oceaan heen, eerst van Nieuw Zeeland naar Hawaii en later van Hawaii naar Vancouver in Canada. De psalmist uitte zijn gevoel van geringheid voor deze onmetelijkheid Gods aldus: „Als ik Uw hemel aanzie, het werk Uwer vingeren, de maan en de sterren die Gij bereid hebt; wat is de mens dat Gij zijner gedenkt?" „O HERE, onze Here, hoe heerlijk is Uw naam op de ganse aarde!" (Ps. 48: 4-5, 10).

Wat zitten wij, mensen, ons vaak druk te maken over allerlei kleinigheden en kissebissei ijtjes. We vinden ons eigen persoontje toch zo belangrijk. Maar straks zal onze mond voor altijd op deze aarde gesloten worden, terwijl we die mond misschien maar heel weinig gebruikt hebben om Gods naam te verheerlijken. Komt, laten wij ons verootmoedigen voor de machtige Koning van het heelal, de Schepper van alle dingen.

Vanuit de palmen in de sneeuw

Op vrijdagmorgen moest ik vanuit Vancouver doorvliegen naar het noorden, naar Smithers, dat op ongeveer 200 km van de onderste punt van Alaska ligt. Een reis van twee en een halt uur over een berglandschap met bossen, die vanuit de horizont steeds maar weer naar ons toegolfden, zonder ophouden; bossen met sneeuw bedekt en afgewisseld met bevroren meren; nog steeds troosteloos in de greep van de winter. Wat een verschil met de wuivende palmbomen van Honolulu onder de tropische zon.

Ik sprak o.a. over de veranderingen in de r.-k. kerk, ook over de Nieuwe Katechismus. Een rooms-katholiek meende bezwaar te moeten maken tegen mijn bewering dat de N.K. de erfzonde ontkent. Hij zei: De N.K. erkent toch immers, dat wij allen zondig zijn, ook al is er dan geen sprake van een algemene schuld van het mensdom in Adam. — Hij wist blijkbaar niet, dat dit nu juist de loochening is van de traditionele leer van de erfzonde. Ook zei hij: De N.K. ontkent alleen de biologische maagdelijke geboorte van Christus. Maar in zulk een biologisch wonder gelooft toch zeker niemand meer! — Het bleek dan ook dat deze rooms-katholiek een emigrant uit Nederland was. Trouwens de r.-k. kerk van Smithers, die voor een groot gedeelte uit Nederlanders bestaat, is sterk door de vrijzinnige geest beïnvloed. De vorige pastoor, een heel vriendelijk man, is intussen getrouwd; zijn opvolger is wat meer conservatief.

Ook in de Christian Reformed Church is het te bemerken, dal de afstand tussen Canada en Nederland niet zo groot is. Het was voor mij een verademing, toen ik ontdekte, dat in Australië en vooral in Nieuw Zeeland de Reformed Churches nog niet aangevreten zijn door de Sein iftkritiek, die zo verwoestend is binnengedrongen in sommige protestantse kerken en in de r.-k. kerk van Nederland.

Daar is nog geen aantasting van Schrift en belijdenis zoals bij ons. Het is daar niet mogelijk vanaf de kansel te beweren dat Adam nooit heeft bestaan en dat er geen erfzonde is of de eeuwigheid van de hel in twijfel te trekken.

In Canada beginnen echter de twee stromingen zich ook af te tekenen in de Christian Reformed Churches. (N.B. Dat zijn de gereformeerde kerken; onze christelijk gereformeerde kerken dragen er de naam van „Free Reformed Churches".) Een markante figuur van de behoudende richting is dr. L. Praamsma; van de meer vrije richting dr. R. Kooistra. Dat is duidelijk geworden uit hun verschillende beoordelingen van liet boekje van Kuitert: „Verstaat gij wat gij leest?" in Calvinist Contact. Het zou uitermate te betreuren zijn, wanneer de Chr. Ref. Churches weldra eenzelfde beeld van verwarring te zien geven als hier het geval is.

Telefoongesprekken via de radio

Zaterdag om kwart voor zes was ik terug in Vancouver, vanwaar ik door moest naar New Westminster, waar mij een interview wachtte met „The Columbian" en waar ik om acht uur moest spreken in de Chr. Ref. Church. Zondag drie keer preken en maandagmorgen om negen uur een interview met de „Open Line"-rubriek van Jack Webstel. Dat bestaat hierin: Eerst is er een vraaggesprek tussen de heer Webster en zijn gast. In dit geval was ik dal dus. Dat vraaggesprek wordt direkt voor de radio uitgezonden. Daarna reklame. (In Canada is er alleen maar commerciële radio en televisie.) En dan kunnen de luisteraars zelf aan het gesprek deelnemen via de telefoon. Die telefoongesprekken worden ook direkt via de radio uitgezonden en dan wordt verwacht dat de gast onmiddellijk antwoordt.

Verschillende rooms-katholieken namen deel aan de diskussie. Het was erg interessant, al voelde ik mij wel sterk geremd door mijn beperkte woordkeus in het Engels. Jack Webster is zelf een humanist, maar een eerlijk man. Hij zei van zichzelf: „Ook ik ben leugenachtig en schijnheilig, maar ik tracht eerlijk te zijn". En omdat hij steeds de strijd aanbindt tegen de onwaarachtigheid in hemzelf, daarom probeert hij ook de onwaarachtigheid in anderen te ontmaskeren. Ik vond de gesprekken met hem zeer boeiend. Het was een direkte confrontatie van het Evangelie met de niet-gelovige wereld. Mr. Webster gelooft wel in God, zegt hij, maar niet in de God van de Bijbel, vooral niet in de God van het Oude Testament.

Het lijkt mij dat dit systeem van telefonische gedachtenwisseling via de radio zeer vruchtbaar kan zijn. Als ik lees over Paulus op de Areopagus in Athene, dan denk ik Jat Paulus zeker van dat middel zou gebruik gemaakt hebben. Het gevaar bestaat anders, dat ons preken en getuigen te zeer een monoloog, een alléénspraak, wordt, die de luisteraars niet wezenlijk interesseert. Zulke uitzendingen lijken me van enorm belang, vooral in die rubrieken waarin wij ons richten tot andersdenkenden.

Zij moeten de kans krijgen om hun gedachten duidelijk te ontvouwen en dan moeten wij vanuit het Evangelie proberen om er een antwoord op te geven.

Onvruchtbare Maria Monk-verhalen

's Middags een gesprek met enkele predikanten over de situatie in de gereformeerde kerken van Nederland. Helaas moest dat gesprek te vroeg worden afgebroken, omdat ik al om vijf uur op de boot moest naar Victoria, waar ik om zeven uur aankwam.

Uit de vragen, die op die avond gesteld werden, maakte ik op dat ook in Canada soms nog een onvruchtbaar antipapisme aanwezig is. Een dame vooral bleek nog te leven in de sfeer van de Maria Monk-geschiedenissen en van jezuïetenangst. Ik heb geprobeerd duidelijk te maken, dat wij allereerst geroepen zijn om te getuigen van de rijkdom van het Evangelie en dat het opdissen van Maria Monk-verhalen beslist niet het middel is om bij roomskatholieken een openheid voor de volle heerlijkheid van Gods soevereine genade aan te kweken.

Vanwege de staking van Air Canada moest ik de volgende morgen proberen om langs een ingelaste private dienst het vliegveld van Vancouver te bereiken, waar ik met de Canadian Pacific Airlines zou doorvliegen naar Calgary. Dat lukte. We vertrokken in een luchttaxi met vijf passagiers.

Na spreekbeurten in Red Deer en Calgary ben ik dan vrijdagmorgen om acht uur uit Calgary vertrokken en arriveerde op Schiphol op zaterdagmorgen om 10.15 uur.

Een gezegende reis

Negen vermoeiende weken waren voorbij. Weken waarin ik veel beleefd en geleerd heb. Alles bij elkaar kan ik zeggen, dat mijn reis zeer gezegend werd. In de eerste plaats vanwege het getuigenis dat ik mocht geven van de heerlijkheid van het zuivere Evangelie. Vervolgens omdat er steeds rooms-katholieken op de samenkomsten aanwezig waren, die dikwijls ook aan de openlijke diskussie deelnamen.

Met velen van hen, ook met priesters, had ik da.irna nog een persoonlijk gesprek. In Victoria ontving ik zelfs een uitnodiging, dit naar aanleiding van een brief van ds. Hielema, om de volgende morgen tijdens het koffie-uur een ontmoeting te hebben met de bisschop van Victoria en enkele priesters. Vanwege de staking van Air Canada kon ik daarvoor geen tijd vinden, helaas.

De reiskosten waren reeds gedekt door de collecten in Austalië, zodat we enkele duizenden guldens hebben overgehouden voor ons werk. Het aantal nieuwe abonnees voor de Engelse editie viel tegen. Maar we moeten niet vergeten, dat de Reformed Churches in Australië maar 8000 en in Nieuw-Zeeland maar 2000 leden tellen. Bovendien zal zo'n bezoek zijn nawerking hebben, vooral vanwege de enorme publiciteit, die pers, radio en televisie daaraan besteed hebben. Zo is bv. het interview dat door de televisie van Christchurch werd uitgezonden, overgenomen door de andere stations van Nieuw-Zeeland. Deze publiciteit zal zeker ook invloed hebben op de r.-k. kerken van Australië, Nieuw-Zeeland en West-Canada. De aandacht is gevestigd op de nood van de ex-priesters en dat stelt de roomskatholieken in die landen voor allerlei problemen, waar ze nu persoonlijk een antwoord op moeten geven. Laten we hopen, dat ze dit antwoord gaan zoeken in de Bijbel alleen en dat dit zoeken moge geschieden vanuit een gelovig hart, dat zich wil onderwerpen aan Gods Woord en dat niet over dat Woord wil gaan heersen door naar eigen goeddunken te gaan uitmaken wat tot de inhoud en wat tot de waardeloze verpakking van de Bijbel behoort. De trouwe Schriftgelovige christenen in die landen hebben een enorme roeping om het kontakt met de rooms-katholieken te zoeken en samen met hen de weg op te gaan naar de ontdekking van de parels van onvergelijkbare waarde, die in de akker van het evangelie te vinden zijn. En wij menen dat onze Engelse editie bij het vervullen van deze roeping grote diensten kan bewijzen.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen