Heidelberg en Dordt in Polen

De Heidelbergse Catechismus kent ds. Pedro Snoeijer, voorganger van de Pools-Duitse gemeente van Görlitz, sinds zijn vroege jeugd. De Dordtse Leerregels leerde hij pas echt kennen na de geestelijke verandering in zijn leven. Ze maakten grote indruk op de veldwerker van IRS in Polen. Nog altijd leest hij ze minstens één keer per jaar aandachtig door, om zich opnieuw te laven aan de inhoud.

In het voorjaar van 2019 begon hij samen met ds. Tomasz Pieczko, predikant van de gereformeerde kerk in Zelów, met het werken aan een nieuwe vertaling van de Heidelbergse Catechismus in het Pools. De bestaande vertaling is volgens beide veldwerkers kwalitatief onder de maat. “Soms is sprake van een theologisch andere inhoud; vaak is de vertaling nodeloos vrij. Bij de vraag en het antwoord over het onderscheid tussen het heilig avondmaal en de paapse mis is een lange voetnoot geplaatst, die meldt dat deze vraag later is toegevoegd en voor deze tijd niet meer relevant is.”

Voor het vertaalwerk gebruikte Snoeijer de oorspronkelijke Duitse en Latijnse tekst en de eerste Nederlandse vertaling van de Heidelbergse Catechismus. Ter controle gebruikte hij een taalkundig gemoderniseerde Nederlandse uitgave die in de jaren 80 van de vorige eeuw werd uitgebracht door de Gereformeerde Kerken vrijgemaakt. Pieczko nam de in het Pools vertaalde tekst nog een keer grondig door.

Samenvatting

De beide veldwerkers plaatsen al geruime tijd artikelen over de inhoud van de Heidelbergse Catechismus in Augustinus, het Poolstalige magazine van IRS. Om de lezers bekend te maken met het klassiek gereformeerde gedachtegoed. Aan het begin van de kerkdiensten in zijn eigen gemeente laat Snoeijer soms een zondagsafdeling lezen. “Omdat men hier geen avondmaalsformulier kent, lees ik in diensten waarin het Heilig Avondmaal wordt bediend vaak het gedeelte dat aan dit sacrament is gewijd. Daar krijg ik positieve reacties op. De gemeenteleden ervaren de inhoud als heel direct en persoonlijk. Dat laat zien dat dit oude belijdenisge-schrift ook vandaag nog zeer actueel is.” Dit najaar kwam de nieuwe vertaling gereed. Momenteel wordt onderzocht op welke wijze het bekende belijdenisgeschrift, voorzien van een korte inleiding van Snoeijer over de historische achtergrond en de inhoud, kan worden uitgegeven. De voorkeur gaat uit naar een stevig boekje met een fleurige kaft, vergelijkbaar met de uitgaven van de belijdenisgeschriften in het Frans door het zogeheten Frans Beraad. Bij de doelgroep denken de twee veldwerkers van IRS niet alleen aan voorgangers, maar ook aan gemeenteleden. “Terecht wordt dit belijdenisgeschrift een troostboek genoemd”, licht Snoeijer toe. “Daarmee begint ook de eerste vraag. Deze catechismus biedt niet anders dan een samenvatting van de bijbelse leer voor elke christen.”

Dordtse Leerregels

De voorganger uit Görlitz startte ook met het vertalen van de Dordtse Leerregels vanuit de originele tekst. “Dat is echt zwoegen en zweten, door de ingewikkelde zinsconstructies.” Aanleiding was de wens om in het digitale magazine Credo de vijf artikelen tegen de remonstranten te behandelen. “We hebben in dit magazine eerst de artikelen van de Nederlandse Geloofsbelijdenis besproken. Toen we met de Dordtse Leerregels begonnen, leek het ons goed ook daarvan een nieuwe vertaling te brengen, omdat de huidige Poolse tekst erg onnauwkeurig is. We drukken in Credo de door ons vertaalde tekst van een paragraaf af, gevolgd door een bijbelstudie over het desbetreffende onderwerp en een kort uitleggend artikel. Zo toegankelijk mogelijk geschreven.”

Het eerste hoofdstuk van de Dordtse Leerregels is intussen in het Pools vertaald en door Pieczko gecorrigeerd. De beide veldwerkers verwachten nog enkele jaren nodig te hebben om het hele belijdenisgeschrift klaar te krijgen. De gedachte dat het om een gedateerd document gaat, wijst Snoeijer af. “Nu ik er zo intensief mee bezig ben, valt me nog meer op hoe actueel en pastoraal deze leerregels zijn. Je moet even moeite doen om de inhoud tot je door te laten dringen, maar die moeite wordt rijk beloond. De Dordtse Leerregels kunnen behulpzaam zijn bij het leren verstaan van de bijbelse boodschap.”

Gods onfeilbaar Woord

Opvallend is voor de veldwerker van IRS dat de reacties op de artikelen over de Dordtse Leerregels zeer uitgesproken zijn: bijzonder negatief of opvallend positief. “De termen “gereformeerd” en “calvinistisch” hebben hier een zeer negatieve klank, maar in veel kerken zijn mensen te vinden die gereformeerder denken dan ze zelf in de gaten hebben. Ze stellen ons Bijbelse onderwijs op prijs. Door de gebrekkige opleiding van de meeste voorgangers is het geloof in Polen vaak een zaak van gevoel en emotie. De meeste gemeenteleden vinden dat prima, maar er zijn er ook die behoefte hebben aan gefundeerd en evenwichtig onderwijs, los van polemiek. Daar houden we ons niet mee bezig.”

In al hun publicitaire arbeid laten Snoeijer en Pieczko zich leiden door de vaste overtuiging dat de Bijbel Gods onfeilbaar Woord is, dat zichzelf niet kan tegenspreken. „Als dat het geval lijkt, komt dat door onze kortzichtigheid. Vanwege die vooronderstelling haken lezers soms af, maar in alle delen van Polen zijn er ook mensen die zich erdoor aangesproken weten. Onze uitgaven stijgen boven kerkmuren uit, en verbinden christenen die vast willen houden aan het gezag van de Schrift zoals dat de eeuwen door is beleden.”

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen