De barmhartige vader III

De oudste zoon

En zijn oudste zoon was in het veld. Het Griekse woord 'agros' kan het beste vertaald worden met 'akker', een stuk grond dat bestemd is om er iets op te laten groeien. Hij liep dus niet zo maar wat te wandelen ergens in het veld. Hij was aan het werk. Dat typeerde hem helemaal.

Het meesterlijke van deze gelijkenis is dat elk woord een rijkgeladen betekenis heeft.

In dit enkele trekje zien we de Farizeeën ten voeten uit. Ze zijn altijd bezig, bezig met op zichzelf heel goede dingen. Dat die oudste zoon op de akker aan het werk was, is uitstekend. Geen kwaad woord daarover.

En toch miste die jongen iets zeer wezenlijks. En dat gaat de Heere in deze gelijkenis duidelijk maken.

En toen hij kwam en het huis naderde, hoorde hij het gezang en het gerei.

Eerst weer iets over de woorden. Het Griekse woord dat de SV met 'gezang' weergeeft, is 'sumphonia', waar ons 'symphonie' vandaan komt. Het betekent 'samen = sun; klanken, stemmen = phonè', dus: een koor of meerstemmige muziek. Het Griekse woord 'choros' (SV: gerei) betekent een met muziek of zang begeleide dans. Ons woord 'koor' komt er vandaan.

Ook hier weer fijntjes opgemerkt: Als je zó opgaat in je werk, in allerlei dingen die per se móeten, ontgaan je de mooie en blijde dingen van het leven. Je hebt er geen hart en dus geen oog en oor voor.

En ik zie de mannen van de wet van ónze dagen al het voorhoofd fronsen: meerstemmige zang en muziek plus dans, omdat een zondaar zich bekeerd heeft, kan dat wel? Is dat niet al te uitbundig?

En tot zich geroepen hebbende een van de knechten, vroeg hij wat dat mocht zijn. Dat is natuurlijk ook erg vernederend voor hem, dat hij aan een van de vele knechten van zijn vader moest vragen, waarom er ineens zo'n feestgedruis was. Maar hij heeft dat zichzelf aangedaan, want het uit vervolg van het verhaal blijkt dat hij helemaal een eigen leventje leidde, los van de vader.

En deze zeide tot hem: Uw broeder is gekomen en uw vader heeft het gemeste kalf geslacht, omdat hij hem gezond terug ontvangen heeft.

In die woorden klinkt het genadekarakter van de houding van deze vader ten opzichte van zijn zoon door.

Hij heeft de jongen niet gedwongen terug te keren. Hij heeft Interpol daarbij niet ingeschakeld. Hij heeft alleen maar geduldig afgewacht. En nu is de jongen terug! Hij heeft hem 'gezond' teruggekregen. We horen in dat woord de bezorgde liefde van de vader. Ze hadden die jongen in den vreemde van alles kunnen aandoen. Hij zou een ziekte kunnen hebben opgelopen te midden van die losbandigheid. Maar nee! Alles is goed gegaan. Hij is gezond en wel teruggekeerd.

Maar hij werd toornig en wilde niet ingaan.

Zijn hart sluit zich helemaal toe. Hij spuwt op die woorden 'uw vader' en 'uw broer'. Hij zal ze in het gesprek met zijn vader ook niet bezigen. Dan heeft hij het verachtelijk over 'deze uw zoon'.

Hoe grauw is het leven van zulke krampachtige wetsmensen! Ze kunnen maar moeilijk blij zijn. wanneer ze horen over een verloren zoon of dochter die naar Gods Vaderhuis terugkeerde. Ze plaatsen er meteen een hele rij vraagtekens achter.

Op zichzelf helemaal juist, zoals ook die oudste broer er goed aandeed om op het veld te werken. Ze hebben gelijk: Er zijn nog al wat schijnbekeringen! Ja, ze hebben echt gelijk!

Maar er zijn nog andere dingen dan 'het grootste gelijk van de wereld'. Het hart zingt zijn eigen lied. het lied van de liefde. En de liefde hoopt altijd het besteen is er niet zo vuurbang voor om zich eens een keer te vergissen.

Ik citeer graag het snedige rijmpje: Hier ligt van Dijk / Hij had gelijk / Hij kwam van rechts.

Zo is het ook met de wet. "Alzo is dan de wet heilig en het gebod is heilig en rechtvaardig en goed". "Want wij weten dat de wet geestelijk is, maar ik ben vleselijk, verkocht onder de zonde". "En het gebod dat ten leven was. dat is mij ten dood bevonden" (Rom. 7:12, 14, 10).

Zij die telkens schermen met de wet, hebben volkomen gelijk. Maar die prachtige wet Gods is, vanwege de macht van de zonde in ons, niet een bron van leven, maar een oorzaak van psychisch en geestelijk sterven. Ze verschralen, verschrompelen en misgroeien er helemaal onder. Wat ze nodig hebben is de adem van de Geest van Christus, waardoor ze openbloeien tot liefde en leven en tot hemelse vreugde, vrede en vrijheid.

Zo ging dan zijn vader uit en bad hem.

De vader stond niet op zijn recht. Hij redeneerde niet: Hij moet naar mij komen, want ik ben tenslotte zijn vader. En als hij wil blijven bokken, dan (populair gezegd) moet hij maar in zijn eigen vet gaar koken.

Opnieuw dringt het tot mij door, dat Jezus hier Zijn hemelse Vader tekent. Inderdaad, die Vader is naar ons gekomen. Hij ging naar buiten, naar ons toe, toen Hij Zijn Zoon gaf tot redding van ons.

Diezelfde toon van de ootmoedigende liefde beluister ik bij Paulus: "Zo zijn wij dan gezanten van Christus' wege, alsof God door ons bad; wij bidden u van Christus' wege: Laat u met God verzoenen" (2 Kor. 5:20).

Doch hij, antwoordende, zeide tot de vader: Zie, ik dien u (nu) zoveel jaren en ik heb nooit uw gebod overtreden en gij hebt mij nooit een bokje gegeven, opdat ik met mijn vrienden vrolijk mocht zijn".

Hier komt de ware aard van die oudste zoon ineens heel duidelijk naar voren. Hij laat zich volkomen in de kaart kijken. Onder al die braafheid, die vrome wetsbetrachting, gaat een hart schuil, dat vervuld is van bitterheid. De etter van de zelfzucht loopt er van alle kanten uit.

Hij begint zijn rede die vol zelfbeklag zit en een en al verwijt is tegen de vader, met "Zie". Vader moet het nu maar eens goed te horen krijgen wat hij in al die jaren heeft opgekropt.

"Ik dien u zoveel jaren". Het Griekse woord voor dienen dat hier gebruikt wordt, komt van het woord 'doulos = slaaf.

"Ik heb nooit uw gebod overtreden", behalve het voornaamste gebod: de liefde, zo moeten wij eraan toevoegen. Maar dat zag die zoon blijkbaar niet. Als de akkers op tijd klaar waren voor het inzaaien van het graan en van de groenten, als het onkruid maar geregeld gewied was, dan meende hij zijn plicht te hebben gedaan. Dan was er verder niets op hem aan te merken. Dan kon vader tevreden zijn. Liefde, aanhankelijkheid? Onzin! Allemaal sentimentaliteit, ziekelijke bevindelijkheid!

Een eenvoudig hartelijk woord, een sprankeitje echte liefde, een stukje spontaneïteit, nee, dat kon er bij hem niet af. Nogmaals, hij had toch zijn plicht gedaan?! Wat wil die ouwe man dan nog meer?

"Gij hebt mij nooit een bokje gegeven". Daar had hij dus al die tijd op zitten te wachten. Hij had het vertikt om dat aan zijn vader te vragen. Nee, hij had er recht op; dus moest vader er zelf mee op de proppen komen.

"Opdat ik met mijn vrienden vrolijk mocht zijn". Nee, vader betrekt hij daar niet bij. Die is immers zijn baas. Hij ziet zijn vader uitsluitend als de man van de wet, dus als iemand die erop uit is je voortdurend op de vingers te tikken. En dan is het te begrijpen dat hij zijn vader er liever niet bij wil hebben, wanneer hij pret wil maken met zijn vrienden.

Nog niet eens een bokje heeft hij gekregen, maar nu die zoon is teruggekeerd, nu wordt het gemeste kalf geslacht! Vader, (in zijn hart zal hij gezegd hebben: mijnheer), ziet u dan niet hoe onrechtvaardig u mij altijd hebt behandeld?!

En weer denken we dan aan de hemelse Vader. Hij heeft Zijn eigen Zoon aan ons gegeven als een Lam dat geslacht is voor onze zonden: "Want ook ons Pascha (= Paaslam) is voor ons geslacht, (namelijk) Christus. Zo dan laat ons feest houden" (1 Kor. 5:7-8). Dat is onvergelijkbaar veel meer dan een geitebokje. Dat is alles; zie Rom. 8:32. (Wordt vervolgd)

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen