Bidden is luisteren

„Voor mij is bidden luisteren en niet vragen. En als de stem die tot mij komt, zwak is, onverwacht en misschien niet welkom, dan vergt het heel wat oefening en geduld om toch steeds die luisterende houding te blijven bewaren. Ik meen dat Izaak van Ninevé, een van de heiligen van de Grieks-orthodoxe kerk, het bijzonder treffend heeft gezegd: „Bidden is een gesprek met God, dat in het verborgene plaats grijpt".

Natuurlijk is het niet nodig dat deze gemeenschap met de Almachtige ook als zodanig herkend wordt. In dit religieloze tijdperk is het mogelijk (wie van ons heeft nooit zoiets ervaren?) grote geestelijke gaven te bezitten, zonder zich hiervan bewust te zijn, en een soort gebedsleven te leiden, zonder dat zo te zien. De grote kunstenaars van de wereld hebben hun kontakt gehad met de Almachtige door middel van een zieleproces, dat ik gebed zou noemen, ofschoon zij daar misschien een andere naam aan zouden geven. Het lijkt mij onmogelijk om geen oog te hebben voor de grote geestelijke bronnen, waaruit Rembrandt zijn inspiratie putte, en het is daarom dat zijn schilderij „De Verloren Zoon" in Leningrad voor mij het prachtigste schilderij is, dat ooit werd gemaakt. In onze zeer materialistische tijd zijn zulke mensen zeldzamer dan toen, maar als ik sta voor de werken van Van Gogh, komt er eenzelfde gevoel van eerbied over mij. Hoe betoverend de artiesten, die tijdgenoten waren van Van Gogh, ook konden schilderen, zij misten toch de diepte van de grote meesters — en ik meen dat die kracht en die diepte het gevolg is van gesprekken die met God in het verborgene gevoerd worden. En om die bronnen aan te boren is het niet nodig dat je gaat knielen of een kerkdienst meemaakt. Het is zelfs niet noodzakelijk dat de kunstenaar zelf precies weet, wat de bron van zijn inspiratie is.

Ik heb twee Nederlandse schilders genoemd, maar dezelfde geestelijke gaven treden aan het licht bij de werken van Leonardo da Vinei, Michelangelo, Dante, Shakespeare, Bach, Beethoven en van zoveel ander grote figuren, die ons ieder op zijn eigen wijze even iets lieten zien van de grote Almachtige."

Ons kommentaar: Het deed me erg goed om in een internationaal zo hoog gewaardeerd blad als The Times zulk een mooi artikel aan te treffen over het gebed, waarin de schrijver zich zo duidelijk distantieert van de materialistische geest van onze tijd. Wij horen voortdurend de oproep dat wij voor ons uit moeten kijken naar de medemens en wanneer een ziel gelovig de ogen opheft naar omhoog, wordt dat al gauw verdacht gemaakt als een ouderwets en benepen vertikalisme of zelfs als een zielszieke vlucht uit de harde werkelijkheid en uit de noodzaak om de medemens te helpen.

Het oneindigheidsgevoel

Toch meen ik, dat Cecil King de diepten van het echte gebed nog niet gepeild heeft. Ik meen dat hij niet verder doordringt dan tot het kleed van God, tot de heerlijkheid, waarin Hij Zich vertoont in deze schepping. Dat blijkt ook daaruit, dat King telkens spreekt over de Almachtige. Langs de weg van het oneindigheidsgevoel komt hij dan tot een Iemand, die de verpersoonlijking is van het oneindige. En dat is dan God, de Oneindige, de Almachtige.

Vanuit dat oneindigheidsgevoel heb ik vroeger ook sterk geleefd. Het is een wonderlijke ervaring. Dan treedt je uit jezelf. Alles verstilt. Het is of de stroom van de tijd dan even verstrakt. Je beleeft dan het oneindige niet negatief als niet-eindig, maar positief als het volkomene, waarnaar heel je wezen hunkert. Je geest heeft dan het beperkte achter zich gelaten. Je staat verbaasd te kijken naar het feit dat je er bent. Je maakt je los van je eigen bestaan. Deze ervaring gaat gepaard met een bepaalde, ijle en toch ook weer diepe vreugde.

Vader, Gij.... en ik

Maar de Bijbel leert ons, hoe wij God kunnen ontmoeten heel persoonlijk, niet als de Oneindige, of De Almachtige, maar als mijn Vader, met Wie ik spreken mag, tot Wie ik mijn ogen mag opheffen en die mij aankijkt, heel doordringend, heilig en toch vol toenaderende liefde.

Deze ontmoeting met God is alleen mogelijk door het werk van de Heilige Geest, door wedegeboorte en bekering. Want het is dan de persoonlijke Geest van de Vader en de Zoon, die je dan met Hem verbindt. Dan is God niet meer een heerlijke, maar toch ook vage Oneindigheid, maar Iemand die je in stralende, barmhartige liefde aankijkt; Iemand die je als Zijn kind beschouwt en behandelt. De heilige God wil namelijk met niemand van ons persoonlijk kontakt hebben, tenzij wij bekleed worden met de gerechtigheid van Christus. Als dat niet is gebeurd, dan kan God Zich alleen maar vol afschuw van ons afwenden .

Maar wanneer wij de waarheid omtrent onszelf erkennen, — en dat betekent, dat wij met een verbroken hart onze absolute schuldigheid voor Hem uitspreken en uitschreien —, en ons volle vertrouwen stellen op Jezus Christus alleen, dan rekent de Vader ons onze zonden niet meer toe, maar beschouwt ons als een lid van het lichaam van Christus en treedt daarom, omwille van Zijn eigen geliefde Zoon niet met ons in het gericht.

Die diepe persoonlijke gemeenschap met God, de (mijn) Vader, ontstaat dan vooral vanuit de dankbare verwondering, dat deze heilige God mij vergeven wil en Zijn Zoon heeft gegeven om in mijn plaats mijn ongerechtigheid uit te boeten. Dat is een onuitsprekelijke vertedering, waarin ik vol aanbidding en ook vol vertrouwen God aanspreek met „U", Gij, mijn Vader.... en ik, Uw kind!

O, „indien gij de gave Gods kendet" (Joh. 4:10).

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen