Doen wij ook aan schriftkritiek?

Het toverwoord „tijdgebonden"

De duivel heeft een toverwoord uitgevonden, waarmee hij de Schrift van haar kracht beroven kan. Dat is het woord „tijdgebonden". Allerlei lastige teksten die moeilijk zijn voor ons ijdele verstand of voor ons hoogmoedige hart, kunnen we daarmee opzij schuiven.

Het geraffineerde van de satan is, dat hij daarbij ook vrome motieven vermengt. Er zijn professoren en predikanten die uit „pastorale zorg voor de moderne mens" met dat toverwoord „tijdgebonden" allerlei verhalen uit de Bijbel schrappen. Men zegt dan: De Bijbelschrijvers hadden een tijdgebonden opvatting over geschiedschrijving. Zij namen het niet zo nauw met de feiten.

In die tijd was het heel gewoon als je allerlei legenden als echt gebeurd voorstelde om daarmee een bepaalde leer ingang te doen vinden of als je allerlei gebeurtenissen schromelijk overdreef. Daarin waren de Bijbelschrijvers kinderen van hun tijd, tijdgebonden. Ze hebben het bestaan van Adam en Eva en de zondeval in het paradijs wel als echt historisch ten tonele gevoerd, maar in feite was Adam slechts een leermodel.

De vraag die dan onmiddellijk oprijst, is: De Heilige Geest heeft die schrijvers geinspireerd. Hij was dus de Eindredakteur van de Bijbel. Hij heeft er het „imprimatuur" aan gegeven. Hij heeft de inhoud voor Zijn rekening genomen.

Was nu die Heilige Geest ook tijdgebonden?

Gij zijt die man!

Wanneer wij onze vinger beschuldigend opheffen in de richting van anderen, dan moet echter die vinger eerst naar onszelf gericht zijn geweest. En zo moeten ook wij ons afvragen: Gebruiken ook wij misschien dat toverwoord „tijdgebonden" om ons van lastige teksten af te maken?

Ik meen dat veel orthodoxe protestanten dat in een bepaald geval beslist ook doen nl. wanneer het gaat over de doop met de Heilige Geest en de Geestesgaven. Men doet dat met de beste bedoelingen, met vrome motieven. We kennen de geschiedenis. We hebben daarin gelezen van allerlei vormen van geestdrijverij. En ook rondom ons heen zien we nog steeds allerlei excessen van extreme pinksterrichtingen. En dan houden we ons hart vast: „Alsjeblieft, spaar ons daarvoor. We maken ons als christenen belachelijk, we maken het Evangelie bespottelijk, als wij daaraan gaan mee doen".

En ze hebben gelijk. Ik heb op p. 7 hierover een stukje geschreven: „De foto - de Geest en het Woord". Ik heb dergelijke excessen van nabij meegemaakt. Ik zag „duiveluitdrijvingen" aan de lopende band. Ik zag hoe men mensen opzweepte tot een extatisch, histerisch geloof in genezing, waarbij ik weinig verschil meer zag tussen deze gebedsgenezers en de Baaipriesters op de berg Karmel, die uren lang bleven schreeuwen: „Baal, antwoord ons!" Hoe geheel anders was Elia, hoe rustig en ootmoedig.

EN TOCH……

En toch staat daar dat Schriftwoord: „Jaagt de liefde na en ijvert om de geestelijke gaven" (1 Kor. 14:1). Met welk recht zeggen wij: Het eerste gedeelte, waarin wij opgeroepen worden de liefde te betrachten, geldt voor alle tijden, maar het tweede gedeelte van diezelfde zin, waarin Paulus ons vermaant om te streven naar de Geestesgaven, is tijdgebonden. Die woorden golden alleen voor de eerste tijden, - welke tijden? zo vraag ik dan meteen. De eerste 40, 50, 60, 65 jaar na de hemelvaart van Christus? Maar waar staat zulk een tijdslimiet?

Als wij - overigens met de beste en wijze bedoelingen - die woorden tijdgebonden gaan noemen, dan kunnen wij geen stand meer houden tegenover de oprukkende Schriftkritiek. Dan kan Kuitert (en de zijnen) ons met recht toeroepen: Wat verwijten jullie mij? Jullie doen toch immers precies hetzelfde. Er is alleen dit verschil: Ik doe het als het in mijn straatje te pas komt, en jullie als het in jullie straatje te pas komt.

Wordt vervuld met de Geest

En zo kom ik dan aan het zo juist verschenen boekje van prof. dr. J. A. Schep: „Geestesdoop en tongentaal" (uitg. Wever Franeker, 130 blz. ƒ 7,90). U kunt het ook bij ons bestellen.

Ik zou u zeer willen aanraden het te lezen, juist omdat het zo gematigd is. Hij schrijft: „Het gaat niet om een naam (S. bedoelt namen als „Geestesdoop", „vervuld worden met de Heilige Geest" e.a. H. J. H.), hoe bijbels die naam ook moge zijn. Het gaat om de zaak.

Het gaat om de vraag of niet telkens weer gelovige kinderen Gods, onmiddellijk na hun bekering of korter of langer tijd daarna, hetzij plotseling of na een periode van geleidelijke geestelijke verdieping, voor het eerst van hun leven vervuld zijn geworden met de Heilige Geest. Zo bewust en heerlijk vervuld dat zij het uur, de dag of de periode nooit meer konden vergeten. Zó bewust en bekleed met kracht uit de hoge dat hun leven erdoor vernieuwd werd: zij werden overmeesterd door een onverwoestbare zekerheid van het kindschap Gods; zij ontvingen een verdiept inzicht in en liefde tot de Schrift; zij mochten smaken de onuitsprekelijke en verheerlijkte vreugde waarvan Petrus spreekt en werden dronken van de wijn des Geestes; zij voelden een machtige aandrift, moed en bezieling om van Christus te spreken en anderen voor Hem te winnen; een diepe liefde vervulde hun hele wezen; kortom het werd Pinksteren in hun leven" (p. 65).

Uit die „of - of's en die „hetzij - hetzij's" proeft u het gevoel voor nuancering van prof. Schep. Hij wil niet meegaan met hen die de Heilige Geest in hun schema's menen te kunnen vangen, die allerlei voorwaarden als vaste wetten stellen voor de doop of de vervulling met de Heilige Geest, zoals dat men in tongen moet hebben gesproken enz.

Vanwege deze gematigdheid én vanwege zijn ernstig zoeken om alle Schriftgegevens over de Heilige Geest tot zijn recht te laten komen, bevelen wij dit boekje van harte aan.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen