Van tweën één

De ondertitel van dit boek (uitg. Lemniscaat Rotterdam) luidt: „Tussentijdse balans van het gesprek Rome-Reformatie". Men vindt er bijdragen in van prof. dr. J. C. Groot, prof. dr. G. P. Hartvelt, dr. B. M. F. van Iersel, drs Daniel dr. Lange, dr. A. Leenhouwers, prof. dr. A. F. N. Lekkerkerker, dr. J. F. Lescrauwaet, prof. dr. H A. Oberman, prof. dr. G. Th. Rothuizen, prof. dr. Sevenster. Allemaal dus klinkende namen, op grond waarvan we al van te voren kunnen aannemen, dat het gedegen studies zullen zijn. Het geheel onder redaktie van prof. dr. H. M. Kuitert en prof. dr. H. A. M. Fiolet.

In dit boek worden de volgende onderwerpen telkens door een rooms-katholiek en een protestants theoloog behandeld: Waarheid - Het natuurlijke leven - Woord en sacrament - Kerk en ambt - Maria - Oecumene.

Op zichzelf is het zeer toe te juichen, dat men zo in eenzelfde boek de visies van rooms-katholieken en protestanten naast elkaar vindt. Het bezwaar is echter dat ze nog te veel los naast elkaar staan. Veel interessanter en vruchtbaarder zou het geweest zijn, als ze ook op elkaars bijdragen waren ingegaan. Nu zijn het te veel afzonderlijke monologen over dezelfde onderwerpen.

Het is moeilijk om een recensie te geven over deze zeer gevarieerde inhoud, 270 blz. voor ƒ 12,50. In elk geval is het waardevolle van dit boek daarin gelegen, dat bepaalde problemen, waarmee Rome en Reformatie beiden worstelen, helderder naar voren komen, doordat ze vanuit twee geheel verschillende aspekten belicht worden.

Ik kan echter niet nalaten om mijn teleurstelling uit te spreken over één duidelijke karikatuur van het belijden van de reformatie, die gegeven werd door de protestantse theoloog prof. Kuitert. Hij schrijft nl. op p. 27: „Op z'n minst heeft Rome gelijk - het heeft lang geduurd voordat de reformatorische theologen het wilden toegeven - als het vaststelt dat, althans historisch, de kerk er was vóór de bijbel (het Nieuwe Testament dus), en dus de Traditie er was vóór de Schrift".

Hoe kan Kuitert zo iets schrijven? Ik kan mij niet voorstellen dat ooit een serieuze protestantse theoloog beweerd zou hebben dat er vóór de teboekstelling van het Nieuwe Testament nog geen kerk was en dus geen traditie.

Ik heb echter voor alle zekerheid de handboeken, waarover ik beschik, nog eens nagekeken.

Het oudste boek, clat ik in mijn kast heb, kreeg ik van een boekhandel in Kaapstad ten geschenke. Het luidt: „Catholijck Memory-Boeck der gereformeerde, gestelt tegen het Roomsch-Memory-Boeck der Paus-gesinde. Waer in verhandelt werden alle poincten der religie die in verschil staan tusschen de Gereformeerde ende de Roomsche Kerck. Zijnde een volkomen wederlegginghe van het Memory-Boeck van Turano Veketi, 't welck tot meerder gerief des lezers van woordt tot woordt nae de order der Boecken ende capittelen alhier is ingevoeght door Petrus Cabeljau", uitg. 1661.

Een zeer knap werk, dat zijn grote waarde ontleent aan het feit dat de rooms-katholieken zelf volledig aan het woord komen, terwijl Cabeljau een antwoord geeft vanuit een diepe en rijke Bijbelkennis.

Welnu Cabeljau zegt (vertaald in modern Nederlands) over deze kwestie: „Veketi begint met de vermelding dat van Adam af tot Mozes toe de kerk zonder Schrift geweest is. Maar het was helemaal niet nodig om zo ver in de geschiedenis af te dalen. Want dit raakt de kwestie niet van de volmaaktheid van de Schrift, maar het kan alleen betreffen de kwestie van de absolute noodzakelijkheid van de Schrift, zodat de papisten hierin niet tegen ons, maar tegen hun eigen schaduw strijden. Wij erkennen dat de Schrift niet absoluut noodzakelijk is voor het behoud van de kerk en dat God dus, indien Hem dat behaagd had, zijn kerk kan onderhouden ook zonder geschreven woord".

Vervolgens „Gereformeerde Dogmatiek", dr. H. Bavinck, 1 p. 123 e.v. herhaalt wat Cabeljau zegt en verder: „Ook is het waar, dat de kerk des Nieuwen Testaments door de prediking der apostelen werd gesticht en lange tijd bestond zonder een Nieuw-Testamentische canon".

Ten derde: „Onze Nederlandsche Geloofsbelijdenis", dr. A. D. A. Polman, zegt in deel 1 p. 272 precies hetzelfde. Maar ik meen dat dit toch wel voldoende is om aan te tonen dat de bewering van Kuitert volkomen onjuist is: „Het heeft lang geduurd, voordat de reformatorische theologen.....".

Vooreerst gaat het niet over „de reformatorische theologen". Het moet hoogstens een of andere zeer weinig bekende geweest zijn, want noch Bavinck noch Polman maken er melding van. En vervolgens is in elk geval niet waar de bewering: „het heeft lang geduurd voordat .....", want reeds in 1661 verkondigde Cabeljau de mening van Bavinck en Polman.

Nogmaals waarom dan deze karikatuur van „de" reformatorische theologen?

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen