Te getuigen van de Christus der Schriften

Het bovenstaande hebben we ontleend aan het nieuwe boek van ds. H.J. Hegger 'Eén in de levende Christus'. Het eerste ontwerp van dit boek, aangereikt door ds. Hegger, is besproken door drie rooms-katholieke priesters en twee protestanten, nl. Martie Dieperink en Paul Meinders (één van de hoofdredacteuren van het maandblad CV-Koers). Ik ga er van uit dat de schrijver achter de inhoud van dit boek staat.

Het boek begint met enkele aanbevelingen, namelijk van kardinaal Simonis en de secretaris-generaal van de Nederlandse Hervormde Kerk, dr. B. Plaisier. Beiden spreken hun vreugde erover uit dat ds. Hegger oproept tot een oecumenisch gesprek waarin de persoon en de aanwezigheid van Christus centraal staat (9), zodat de groei naar de eenheid onder alle leerlingen, die Christus zich heeft verzameld, toeneemt (7). Kernadvies is: laten we in liefde luisteren naar de levende Christus en via Hem naar elkaar (19). De veroordelende uitspraken die er in het verleden over en weer tegen elkaar gedaan zijn, moeten we laten voor wat ze zijn. Daarom bevat het eerste deel van het boek een beschrijving van datgene waarin protestanten en rooms-katholieken het eens zouden zijn. In deel twee worden de leerstukken besproken waarover diep ingrijpende verschillen bestaan. In deel drie wordt een weg aangegeven om boven de verschillen uit, terug te keren naar de levende Christus in Wie we elkaar altijd weer kunnen vinden.

Wat ons opvalt

In deel één wordt ook besproken dat de huidige paus een aflaat heeft uitgeschreven voor het komende jaar 2000. De schrijver geeft aan dat de paus aansluit bij de gewoonte in de Rooms-Katholieke Kerk: bij een jubeljaar werd er altijd een aflaat uitgeschreven. Dat kan zomaar niet afgeschaft worden (30/33). De liefde gebiedt om eerst goed naar eikaars elementen te luisteren en dan vanuit de liefde in gesprek met elkaar te gaan. Er wordt ook een sterk beroep gedaan om de kerk niet te verlaten, maar om in de kerk met de geduldige liefde van Christus verandering in de kerk aan te brengen (65).

Grote verschillen

In deel twee wordt een groot aantal leerstukken genoemd waarover grote verschillen bestaan tussen protestanten en rooms-katholieken: de Schrift (en de traditie), de kerk, het Petrusambt, heiligenverering en vagevuur, Maria, de eucharistie en het Avondmaal, het ene kruisoffer, de biecht. De meningen van beide partijen worden beschreven, in de verbindende tekst worden verklaringen gegeven, soms wordt een zaak gerelativeerd, bijvoorbeeld de aanduiding van de mis als 'een vervloekte afgoderij'. De vraag wordt gesteld of het wel juist is dat het woord 'vervloekt' toegevoegd is, want we weten toch dat afgoderij door God vervloekt is (117/118). Dit deel eindigt met de oproep om samen terug te keren naar de levende Christus, omdat we samen onze hoop vestigen op deze Gehangene, deze Vernederde, die echter opgestaan is uit de doden (—). Het moet toch mogelijk zijn om de verschillen te overstijgen vanuit de eenheid in de levende Christus (119).

'Vergeef ons onze schuld…'

Ds. Hegger richt zich tot iedereen: "rooms-katholiek of protestant, die ik nodeloos pijn heb gedaan vanwege mijn agressieve manier van schrijven: ik heb daar echt spijt van. Ik had dat nooit mogen doen. Vergeef het mij alstublieft. Ik durf u dat te vragen omdat ook u met mij in het 'Onze Vader' bidt: 'Vergeef ons onze schuld gelijk ook wij vergeven onze schuldenaren' (—). Ik leg heel mijn schuldige verleden in Zijn handen, Jezus wil dat ook (—). Laten we samen terugkeren naar de levende Christus" (136).

Eén in de meest wezenlijke punten van ons belijden

Deel drie begint met de verklaring dat rooms-katholieken en protestanten in de meest wezenlijke punten van ons belijden één zijn. In dit deel worden we opgeroepen om eikaars overtuiging te respecteren, samen te bidden, het gesprek met Israël niet uit de weg te gaan en om in het jaar 2000 samen dankbaar te gedenken dat Jezus 2000 jaar geleden geboren werd. Jezus kwam naar de aarde om te getuigen van Gods vergevende liefde en om, toen wij Hem en Zijn boodschap verwierpen, ons door Zijn sterven als offerlam weer met God te verzoenen (188). Ds. Hegger sluit zich aan met de oproep van de paus om samen in het jaar 2000 dat te herdenken. Daarom is het gehouden millenniumgebed op 26 november jl. iets waarvoor ds. Hegger heel dankbaar is: "Ik hoop dat de Domkerk in Utrecht dan zal volstromen" (189).

Enkele zaken ter overweging

Dit is een boekbespreking die in ons orgaan niet mag ontbreken. De Stichting 'In de Rechte Straat' voert een getuigend gesprek met roomskatholieken. Binnen die doelstelling valt ook de inhoud van het nieuwe boek van ds. Hegger (de stichter van IRS). Dat hij over bepaalde zaken spijt heeft, kan ik me voorstellen. Hij schrijft wel dat hij de inhoud van de boeken niet kan herroepen (132).

Bij de overdenking van een lang leven met veel gebeurtenissen, zullen er zaken zijn, op een afstand bekeken en gewogen, die we nu anders zouden aanpakken. Het is goed om schuld te belijden over zaken die de schrijver erg 'dwars zitten'. Maar levende in het huidige Nederland te midden van grote verwarring in de kerken, is het mijns inziens een brug te ver om op te roepen om met protestanten en rooms-katholieken te beginnen met gezamenlijke bijbelstudie vanuit de gedachte dat we ten diepste één zijn in Christus. Ds. Hegger wijst dan op de publicatie van kardinaal Simonis over het gebed waarin duidelijk zou worden dat Simonis een echte christen is, die schrijft vanuit de ootmoedige dankbaarheid jegens God (154, maar wel vanuit het kader van de leerstukken van de rooms-katholieke leer, K.).

Het is goed om op de hoogte te zijn van eikaars opvattingen. Karikaturen moeten opgeruimd worden. Maar dan moeten wezenlijke verschillen niet ingepakt worden, de scherpe kantjes er wat afgehaald worden. Dat geeft grote verwarring. Het naar elkaar luisteren, het met elkaar in gesprek zijn, kan geboden zijn, maar dan in verbanden van personen die in staat zijn om te beoordelen wat scheidt en verbindt, die ook aangeven wat er verder gedaan kan worden.

Het boek leest goed, omdat het uit het hart, met passie geschreven is. Er wordt aangedrongen om nu niet weer uit te stellen. De kerken worden steeds meer teruggedrongen, daarom wordt er opgeroepen om geen tijd meer te verliezen door de verschillen op te kloppen, maar om te zoeken naar de gezamenlijke kern. Zodat de wereld ziet dat we elkaar niet aftuigen, maar dat we elkaar zoveel mogelijk tot een hand en een voet willen zijn.

Eerlijk blijven naar de kerkmens

Begrijpelijk, maar we moeten ook eerlijk blijven naar de kerkmens. Nodig is om aan te geven hoe we als protestantse kerken meer naar elkaar toe kunnen groeien, zodat de eenheid in de waarheid (dat betekent niet dat we het in alles eens moeten zijn) ook uiterlijk zichtbaar wordt. Naar de rooms-katholieken is het goed om duidelijk aan te geven, in de taal die verstaan wordt, wat de inhoud van de leer is op grond van de Schrift en de daarop gegronde belijdenisgeschriften en welke gevolgen dat heeft voor het leven in onze plurale wereld. We wijzen niet de rooms-katholieke mens af, maar leerstukken die niet gefundeerd zijn in de Schrift, bijvoorbeeld het pausdom, de Mariaverering, de sacramentsleer, het beroep op de traditie gelijkwaardig met de Schrift, de heiligenverering, de verhouding van rechtvaardigmaking en heiligmaking. Zie verder deel twee. We wijzen niet het gesprek af, bijvoorbeeld via ons blad door vergelijking van eikaars opvattingen, gepaard gaand met het getuigende gesprek: sola en tota scriptura, sola gratia, sola fide en solo Christo.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen