andersdenkenden in Vlaanderen

Wij lazen een zeer interessant artikel van J. de Visser in De Bazuin van 10 november 1968 over „Andersdenkenden in Vlaanderen". Wij citeren daaruit:

Latente onverdraagzaamheid

„De bezorgdheid om het klimaat van vrijheid en verdraagzaamheid is gewettigd, want vaak hebben de vrijzinnigen in Vlaanderen het recht op klagen. Het is inderdaad juist, zoals prof. dr. L. De Coninck, nationaal voorzitter van H.V., in een vraaggesprek met „Het Parool" (17-8-68) verklaarde, dat het leven van een aantal mensen in de kleinere plattelandsgemeenten vaak onmogelijk wordt gemaakt, omdat zij niet katholiek zijn of niet naar de kerk gaan. In bepaalde milieus heerst er tegenover de andersdenkenden een latente sfeer van onverdraagzaamheid...."

Onderdrukte gal

„Stilaan slagen de onverdraagzame katholieken er wel in hun intolerante instelling te onderdrukken, doch deze vredestijd wordt vaak verstoord door konflikten: dan barst de dunne korst, die de verdraagzaamheid bedekt, open en golven onderdrukte gal worden naar de andersdenkenden gespuwd. Bijna jaarlijks kennen we in Vlaanderen een dergelijk konflikt...."

Het is verblijdend om te lezen van deze rooms-katholieken in Vlaanderen. Dat opent veel mogelijkheden voor een vruchtbaar, getuigend gesprek. Maar minder prettig voor ons is om te lezen over de „beperkte levensbeschouwelijke uitstraling" van het protestantisme in België. De heer Visser schreef:

Joden, protestanten, vrijzinnigen

„De joden vormen in België een kleine gesloten groep en worden op 75.000 geschat, vooral geconcentreerd in enkele grote steden (Antwerpen en Brussel). Er is weinig kontakt tussen joden en katholieken.

Ook de protestanten, verdeeld over een vijftiental kerken, vormen een relatief kleine groep. Het „Jaarboek voor de Protestantse Kerken in België, 1966" geeft voor België 43.647 zielen op (14.280 voor Vlaanderen). Hun godsdienstige weerklank bestaat praktisch niet. De meeste katholieken realiseren zich niet dat er protestanten in Vlaanderen zijn. Ontmoeten zij toch ooit eens een protestant, dan is dat niet veel meer dan een „curiosum". Gezien hun gering aantal en de beperkte levensbeschouwelijke uitstraling, zal ik hier niet verder uitweiden over deze twee groepen.

Het zijn dan vooral de vrijzinnigen die de andersdenkenden zijn."

In „Parool" van 17 aug. 1968 las ik een interview van drs. R. van Kamp met prof. dr. Lucien de Coninck, voorzitter van het Humanistisch Verbond in België. Daarin klaagt deze over de discriminatie van de ongelovigen in België, maar spreekt ook over de protestanten: „De protestantse wereld telt hier niet mee .. Het protestantisme breidt zich hier ook niet uit. De protestanten gebruiken vaak zo'n bijbelse taal, die de gemiddelde Belg helemaal niet aanspreekt. Eigenlijk hebben wij veel meer kontakt met de vooruitstrevende katholieken".

Ik meen dat vooral dhr Visser een juiste ontleding van de toestand heeft gegeven. Er gaat inderdaad weinig levensbeschouwelijke uitstraling uit van het Vlaamse protestantisme. We moeten dit feit niet zien te ontkennen.

Maar aan de andere kant moeten we ook niet bij de pakken gaan neerzitten, maar de vraag stellen: Hoe kunnen we daarin verandering aanbrengen?

Ik meen dat de protestanten in Vlaanderen een tijdschrift missen, dat direki ingaat op allerlei publikaties en gebeurtenissen in Vlaanderen.

De Kruisbanier is onmisbaar als familieblad voor de Vlaamse protestanten. Het doet uitstekend werk. Het zou een ramp zijn, als dit blad zou wegvallen. Het bindt de protestanten, die toch zo in de verstrooiing leven, samen en stimuleert hen in de arbeid voor de uitbreiding van Gods Koninkrijk (via de Bijbeldag, evangelisatiekampagnesenz.). Maar het kan niet tevens de taak verrichten van sterke levensbeschouwelijke uitstraling over het hele land. Die twee taken zijn niet te verenigen in één blad, dat dus tevens protestants familieblad moet zijn.

Daarnaast zijn er allerlei evangelisatiebladen geweest (en er zijn er nog), die eigenlijk een stichtelijke monoloog over het Evangelie voeren. Maar ze gaan niet in op het Vlaamse volksleven. Ze spreken daarom dan ook de Vlaamse volksziel niet aan. Ze zijn dikwijls al te zoet en missen de stoerheid, de robuustheid. Deze zoetelijkheid, samen met het karakter van de alleenspraak, is dan oorzaak dat het de belangstelling van de doorsnee-Vlaming onmogelijk kan opwekken of gaande houden.

Vorige week had ik hierover een gesprek met een Vlaamse priester, die waarschijnlijk gaat uittreden. Ik liet hem dit oordeel van „De Bazuin" lezen. Hij was het ermee eens. Er gaat geen kracht uit van het protestantisme in Vlaanderen. De protestanten zijn als groep eigenlijk geen gesprekspartners met „de" rooms-katholieken van Vlaanderen.

Is nu zulk een tijdschrift mogelijk? Ik dacht van wel. Maar dan zou een Vlaming de eindredakteur moeten zijn, iemand die door en door vergroeid is met de Vlaamse geest, de Vlaamse humor, de Vlaamse vraagstellingen. Hij zou dus ook iemand moeten zijn met voldoende schrijftalent.

Vervolgens zouden de bestaande evangelisatiebladen, zoals bv. „De Open Poort", hun beschikbare gelden moeten aanwenden voor dat doel. Want zulk een Vlaamse eindredakteur zou voldoende tijd vrij moeten hebben om allerlei tijdschriften te volgen en roomskatholieke samenkomsten bij te wonen. Hij zou de helft of minstens een kwart van zijn dagtaak daaraan moeten kunnen besteden.

Natuurlijk zou deze eindredakteur een duidelijke Schriftgelovige moeten zijn. In de uiterste verwarring, waarin de r.-k. kerk thans verkeert, is er behoefte aan een duidelijk geluid en niet aan een vlakstrijkend gebazel: „'t Kan vriezen, 't kan dooien". Dat is tijd- en geldverkwisting.

Mag ik dit idee eens in de gedachten en gebeden van onze lezers, vooral in België, aanbevelen?

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen