Terug naar de biechtstoel? (I)

In mijn jeugd was het voor mij een hele opluchting wanneer het wekelijkse biechtuurtje voorbij was. Dan was je je "pakje" weer kwijt. Je had je zondelast neergelegd in de schoot van de "biechtvader", de priester, die zo goed was geweest om de absolutie uit te spreken, zodat je met een gerust gemoed en een rein geweten een nieuwe week kon aanvangen.

Het was inderdaad een opluchting om te mogen geloven dat het door middel van het biechtsacrament weer goed was tussen God en mij. De biechtstoel was de aangewezen plaats om zonden te belijden. Wanneer je een rooms-katholieke kerk binnenstapt, tref je de "biechtstoelen" of "biechthokjes" aan tegen de zijwanden van het kerkgebouw. Vandaag de dag staan deze biechthokjes meestal leeg. Er wordt immers nog weinig gebiecht. Hoe komt dité

Volgens de "Katholieke Katechismus voor volwassenen" spelen "vele oorzaken een rol, ook menig misverstand en soms een beklemmende en onplezierige ervaring bij het biechten. Het valt tegenwoordig echter vooral veel mensen zwaar, om hun eigen tekorten te erkennen als schuld ten opzichte van God, d.w.z. als zonde. Dikwijls wordt zelfs niet meer van persoonlijke schuld gesproken. Schuld en tekortkomingen zoeken we –als we al zoeken– meestal alleen bij anderen, bij de tegenstanders, in verleden, natuur, aanleg, milieu, de omstandigheden e.d. Maar waar de mens de verantwoordelijkheid voor zijn eigen daden niet meer erkent, daar is het menselijke en menswaardige zelf in gevaar" (blz. 360, 361).

Dit kun je alleen maar beamen. Ons aller geweten is afgevlakt, en daardoor ook ons zondebesef.

Indien de Bijbel de r.-k. biecht zou leren, zouden wij deze onvoorwaardelijk moeten aanvaarden, net zoals wij de beide sacramenten van doop en avondmaal aanvaarden. De brandende vraag echter is: wie verkondigt de waarheidé Rome, die de biecht voorhoudt als een instelling van Christus, of de gelovige protestant, die de biecht verwerpt als een menselijke instelling én als een noodlottige verarming van het zo troostrijke Evangelie van genadeé

Rome leert: "Indien iemand beweert dat de biecht in de katholieke kerk niet waarlijk een echt sacrament is, dat door Jezus Christus is ingesteld voor de gelovigen om, zo dikwijls als ze na het Doopsel in zonde vallen, weer met God Zelf verzoend te worden: die zij vervloekt" (Trente 14e Z. C1).

"Indien iemand ontkent dat de sacramentele biecht krachtens Goddelijk recht is ingesteld en noodzakelijk is tot het heil… die zij vervloekt" (Trente C6).

"De hele kracht van het boetesacrament bestaat daarin dat het ons opnieuw in de genade van God herstelt en ons met Hem in innigste vriendschap verbindt. Het doel en de vrucht van dit sacrament bestaan dus in de verzoening met God" (Katechismus van de Katholieke Kerk, c. 1468).

"De persoonlijke en volledige belijdenis en absolutie blijven de enige gewone manier waarop de gelovigen zich met God en de kerk verzoenen, tenzij deze vorm fysiek of moreel onmogelijk is" (idem, c. 1484).

De r.-k. biechtpraktijk vindt men niet terug in de oude kerk! Het is pas vanaf de 4e eeuw dat de private biecht enige ingang begon te vinden. De oorsprong ervan moeten we zoeken in de oude kloosterdiscipline. In de kloosters kende men een soort "devotiebiecht". Basilius de Grote († 379) had aan de monniken als huisregel voorgeschreven dat zij iedere avond tegenover elkaar belijdenis van hun zonden zouden doen. Niet alleen moesten zij de grove zonden uitspreken, maar ook de lichtere en zelfs de geheimste gedachten en begeerten.

Dit was bedoeld als een tuchtmaatregel, om in ware ootmoed voor God te leren leven. Het hoorde bij het opvoedingssysteem van de monnik. Er was echter nog geen sprake van enige sacramentele absolutie. De zonden werden in de "devotiebiecht" niet vergeven.

Het zijn vooral Iers-Schotse monniken geweest die in de 6e en 7e eeuw de private biecht hebben gepropageerd en ingevoerd onder het volk. Het was uiteindelijk op het vierde concilie van Lateranen (1215) dat de private biecht als verplicht werd opgelegd. Tweehonderd jaar later heeft het concilie van Trente er een bindende leerstelling van gemaakt.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen