Katholiek in Rome

Omdat ik opgegroeid ben in Italië is katholiek voor mij altijd het bijvoeglijk naamwoord geweest waarmee de meeste mensen die ik ken zich identificeerden.

Iedere keer als ik op school, op de universiteit of in mijn familie over mijn persoonlijke geloof in Christus sprak, kreeg ik steevast als antwoord: “Maar ik ben katholiek!”

Uit ervaring weet ik dat de persoon waarmee ik in gesprek was eigenlijk het volgende over zichzelf zei: “Ik leef volgens de Italiaanse traditie. Ik ben niet geïnteresseerd in geloofskwesties, maar ik heb wel alle sacramenten in de juiste volgorde ontvangen en ik ga regelmatig naar de mis.”

Dit geldt zeker niet voor iedereen. Er zijn katholieken die hun persoonlijke geloof uitleven, maar in het gewone taalgebruik wordt het bijvoeglijk naamwoord ‘katholiek’ op deze manier gebruikt. Het is om iemands familietraditie aan te duiden. Ik kan me niet herinneren dat ik dit als kind ooit in twijfel heb getrokken. Toen ik klein was, ging ik naar een evangelische kerk en daar werd de term ‘katholiek’ nooit gebruikt in het spreken over de universele kerk. Het was simpelweg een woord wat niet bij onze werkelijkheid hoorde.

Deze dingen hoor je soms in het leven als een minderheid in het centrum van het wereldwijde rooms-katholicisme. Daarom kan het belijden van “Ik geloof in een heilige, katholieke en apostolische Kerk” soms vreemd of zelfs gênant klinken voor een evangelicale christen in Italië. In de praktijk geloven we vaak dat ‘katholiek’ in feite ‘roomskatholiek’ betekent.

In het gewone taalgebruik wordt ‘rooms’ bijna nooit gebruikt. Het is een onderbelicht en vergeten bijvoeglijk naamwoord, maar in werkelijkheid heeft ‘katholiek’ in de loop van de tijd de betekenis gekregen van het geloven in een keizerlijke, hiërarchische en sacramentele kerk. Romeins, inderdaad.

‘Katholiek’ is om die reden een woord dat weinig gebruikt wordt in evangelicale kringen. Of anders wordt het altijd gebruikt met veel uitleg en voetnoten. Het is moeilijk om in een context te leven waarin een woord al een bepaalde betekenis heeft en om het vervolgens op een andere manier te gebruiken.

Om ‘katholiek’ in de ware zin van het woord te gebruiken, moet je het soms ‘ontdoen’ van zijn ‘Romeinse’ betekenissen en haar betekenis uitbreiden door te zeggen dat Jezus de Koning is van heel Zijn kerk, overal ter wereld, in elke tijd en elke denominatie, waardoor Rome niet langer het middelpunt is van de katholieke kerk.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen