Pauze in een eindeloos, ongereguleerd en grenzeloos leven

Zelfleiderschap

“Jongeren en de opkomende generatie houden ons allebei bezig. De regels van Augustinus hebben iets te zeggen over zelfleiderschap. Dat hebben we allemaal nodig. Om leiding te kunnen geven, moet je allereerst leiding kunnen geven aan jezelf.” Volgens ds. A.S. Middelkoop proberen jongeren in de leeftijd tussen 20 en 30 jaar een weg te vinden in zelfleiderschap. Dat blijkt een uitdaging te zijn: “Ik merk dat zij worstelen met vragen als ‘Hoe sta ik als christen in de wereld?’, ‘Hoe geef ik het geloof praktisch vorm?’ en ‘Wat ontzeg ik mij en waar investeer ik in?’. Voor hen biedt de regel van Augustinus een paar mooie aanknopingspunten.”

Gemeenschapsleven

“Het gaat niet alleen over mij, het gaat over ons.” Deze overtuiging uit De Regel van Augustinus is volgens ds. Middelkoop een belangrijke les voor vandaag. Hoewel Augustinus’ regels golden voor het gemeenschapsleven, toen en daar, hebben zij ook zeggingskracht in het hier en nu. “In het klooster zat men met elkaar opgescheept. In het klooster leeft een kleine gemeenschap, een aantal mensen dat het met elkaar moet uithouden.” Ds. Middelkoop ziet hierin een beeld van het christenleven, om het met elkaar uit te houden in de ‘woestijn’: “We moeten, hoe dan ook, samen door, want we zijn op pelgrimage. Wij leven ook in gemeenschappen, of het nu het dorp is waar je functioneert, de studentengemeenschap waar je actief bent, de collega’s waar je mee optrekt, of de christelijke gemeente met al haar vreugden en lasten.” Leven in een gemeenschap betekent te leren denken vanuit het collectief: “Hoe houden we het goed met elkaar? Hoe geven we elkaar de ruimte? Hoe begrenzen we onszelf en elkaar? Dat is een les die steeds weer geleerd moet worden en waar Augustinus ons echt iets te zeggen heeft.”

Orde

“Het feit dat Augustinus deze Regel schrijft, brengt met zich mee dat hij het blijkbaar belangrijk vond om het leven te reguleren. Daarom heeft hij, voor zowel mannen als voor vrouwen, adviezen gegeven hoe je het leven zou kunnen richten.” Augustinus’ regels gaan bijvoorbeeld over het gemeenschapsleven, de zorg voor het lichaam, het omgaan met conflicten, leiding geven en gebed. Een voorbeeld van een kloosterregel is: “Volhard trouw in het gebed op de vastgestelde uren en tijden.” (De Regel van Augustinus, 2.1) Het geordende kloosterleven kreeg in de Middeleeuwen een dominantere plaats in de kerk, en raakte volgens ds. Middelkoop op bepaalde onderdelen vervormd: “Je kunt het leven reguleren, maar dat betekent niet dat het gaat bloeien.” Dat geldt volgens de Hersteld Hervormde predikant ook voor onze tijd: “Als je deze kloosterregels als een wet interpreteert, dan worden ze een last. Zo kan de Regel een wet worden en Christus uit zicht raken. Dan raken we in de mist. Christus heeft de wet volbracht en we mogen elkaar handvatten geven voor de navolging van Christus. Regels moeten nooit een doel op zich worden. Vanuit de omgang met God en in de vreugde en moeiten van de navolging, hebben we begrenzingen nodig, en deze kloosterregels zijn een manier om te begrenzen. Dus zie deze kloosterregels als een trapleuning waaraan je jezelf kunt vasthouden, maar maak er niet de trap van.”

Offline

Ds. Middelkoop past de kloosterregels zelf ook toe: “Ik zie bijvoorbeeld de strijd tussen online en offline terug in mijn eigen leven. Dat betekent voor mij dat de nacht echt de nacht moet zijn, de dag de dag, en dat dit niet door elkaar moet lopen in de online- en offline wereld. Daarnaast hebben de vaste gebedstijden in het klooster, een vaste orde van beginnen en ophouden, iets heel heilzaams. Ik heb het in mijn leven nodig dat ik op een vaste tijd de dag begin, op een vaste tijd mijn stille tijd houd, maar op een gegeven moment ook zeg: ‘Nu is het genoeg, morgen weer verder, nu aan het werk.’ Ook het werk is een keer gedaan. In een eindeloos, ongereguleerd en grenzeloos leven, bieden het dagschema en het tijdschema van devotie, zoals Augustinus ons die aanreikt, handvatten.” Op een dergelijke manier inspireert De Regel van Augustinus ds. Middelkoop om stille tijd een vast onderdeel van zijn dag te laten zijn: “Als ikzelf dingen niet op regel breng, dan komt het er gewoon niet van.”

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen