IRS cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van IRS te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van IRS.

Bekijk het origineel

De ontvoering van Luther

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

De ontvoering van Luther

5 minuten leestijd Arcering uitzetten

Nu wij ons huis in Velp „De Wartburg" hebben genoemd, zal het voor vele lezers zeker prettig zijn om (weer) eens deze oude geschiedenis te vernemen.

Op de rijksdag in Worms

Op 17 april 1521 was Luther voor het eerst verschenen voor de rijksdag. De kanselier van Trier had hem toen twee vragen gesteld: 1. Zijn deze boeken van u? (Ze lagen op een tafel, en de titels werden één voor één voorgelezen) 2. Bent u bereid om de inhoud te herroepen, of blijft u volhouden, dat dit de waarheid is? Op de eerste vraag had Luther meteen bevestigend geantwoord. Voor wat de tweede vraag betreft, had hij aan de keizer om bedenktijd verzocht.

Hij kreeg inderdaad een dag uitstel van antwoord.

En nu is het dan 18 april, 's middags vier uur. De heraut verschijnt weer met zijn hellebaardiers.

Het was wel nodig, dat deze heraut een flinke troep soldaten bij zich had, want de menigte drong dreigend op. De Duitsers in Worms stonden voor het grootste gedeelte achter Luther. Ze zouden die Spanjaarden graag eens onder handen nemen, als die maar niet zo sterk gewapend waren.

De Rijksdag was nog met andere punten van het agendum bezig. Luther moest nog ruim twee uur wachten, voordat hij binnen mocht. Was dit met opzet gedaan om de zenuwen van Maarten aan te tasten?

Het is intussen avond geworden. De zon is reeds ondergegaan over deze historische dag. In het bisschoppelijk paleis, waar de vergadering plaats heeft, worden de flambouwen aangestoken.

Eindelijk wordt hij binnengelaten, en dan worden opnieuw de vragen gesteld. De flambouwen walmen, men kan de spanning proeven in de zwaar geladen stilte, die nu volgt.

Dan antwoordt Luther, klaar, rustig, beslist, maar onder een intense bewogenheid. En hij eindigt zijn redevoering: „Wat ik geschreven heb, kan noch wil ik herroepen, tenzij men mij uit de Bijbel kan bewijzen, dat ik gedwaald heb, want een christen mag niets doen, wat indruist tegen zijn geweten".

Na deze heldere taal breekt de spanning open. Geroezemoes van stemmen. Fonkelende ogen. Driftige bewegingen met handen en voeten.

En temidden van dit tumult moet Luther, aldus Melanchton, de beroemde woorden gesproken hebben: „Hier sta ik en kan niet anders".

Binnen 21 dagen ….

De keizer had aan Luther beloofd, dat hij onder een vrijgeleide Worms weer zou mogen verlaten. De rooms-katholieke bisschoppen drongen er op aan, dat Karei V zich niet aan deze belofte zou houden. Immers tegenover een ketter had men geen verplichtingen.

Maar de keizer antwoordde: „Al zou de hele wereld liegen, toch zal de Duitse keizer zijn woord houden".

Het vrijgeleide werd Luther dus geschonken, maar hij moest dan binnen 21 dagen weer terug in zijn huis zijn. Daarna zou de keizer met hem handelen, zoals men met ketters handelt. Dat betekende: het doodvonnis voor Luther.

Op vrijdagmorgen, 26 april, tegen tien uur verliet Luther Worms. Een vrijgeleide van twintig ruiters omringde zijn rijtuig en een grote menigte ging met hem mee tot buiten de muren van de stad

Toen hij weer in de vrije natuur was, dankte Luther de Here, die hem tot hiertoe van zijn vijanden verlost had. „De duivel zelf", zei hij, bewaakte de burcht vatj de pausen, maar Christus heeft er een grote bres in geschoten. En zo werd de Satan gedwongen om te erkennen dat God sterker is dan hij".

Hij reisde naar Frankfurt, en \ andaar naar Friedberg. Daar schreef hij een brief aan de keizer, want hij wilde niet als een opstandeling beschouwd worden. Hij verklaarde in die brief, dat hij bereid was om aan al de bevelen van de keizer te gehoorzamen, behalve als deze ingaan tegen het Woord van God.

„Het is voor mij onmogelijk om iets als waarheid te erkennen, enkel en alleen omdat Uwe Majesteit dat zegt. Want dan zou ik U een eer bewijzen, die alleen aan God toekomt".

Een gelijkluidende brief schreef hij aan de Duitse standen, waarin hij tevens een beschrijving gaf van het verloop van de rijksdag van Worms. Deze brief werd gedrukt en massaal verspreid in Duitsland.

De volgende dag zond Luther de heraut van de keizer, Sturm, die hij voor het Evangelie gewonnen had, naar Worms terug.

Hij bleef een dag in Möhra bij zijn familie. Op 2 mei in de namiddag reist hij weer verder. Zijn familieleden gaan met hem mee tot het slot Altenstein.

Amsdorf en Jacob, Luther's broer, vergezellen hem. Ze trekken om de Thüringen-bossen heen en volgen de weg naar Waltershausen.

Plotseling, toen de wagen door een holle weg reed, - aan weerszijden boorden de wortels van de bomen zich uit de aarde -, vlak bij de ruïne van een kerk,

(wordt vervolgd)

Elk klantje met zijn krantje

Ik moest naar de kapper en nam daarom vier tijdschriften mee, die ik die morgen had gekregen, maar nog niet had kunnen lezen. Dat waren: Gereformeerd Weekblad, Kracht van Omhoog, en de rooms-katholieke bladen: De Bazuin en De Linie.

Toen ik onder de schaar zat, kwam een pastoor de winkel binnen en zag de vier tijdschriften. Blijkbaar dacht hij, dat die door de zaak daar als lektuur waren neergelegd voor de klanten. Hij nam er een van. Welk van de vier dacht u?

Neen, natuurlijk niet Gereformeerd Weekblad of Kracht van Omhoog. Hij verdiepte zich in De Bazuin.

Het zou ook een al te vreemd verschijnsel zijn: Een priester die in een kapperszaak breeduit het Gereformeerd Weekblad zit te lezen.

Elk klantje met zijn krantje. Zo hoort het nu in ons landje.

Er stond een advertentie in Trouw: Ds Hegger spreekt op de vergadering van de Volle Evangelie Zakenlieden.

Ik kreeg daarop een paar reakties: Hoe kunt u als gereformeerd predikant voor zulke mensen spreken?

Elk klantje praat immers voor zijn eigen standje. Zo hoort het in ons landje. Mijn antwoord kan kort zijn: Ik wil met plezier zelfs spreken voor een heel stadion vol met pastoors en kapelaans, paters en nonnen, mits ik maar volledig spreken mag vanuit mijn calvinistische overtuiging als gereformeerd predikant. De Zweedse br. Brohede zei zeer scherp: Zodra de Rijn Nederland binnenkomt, vertakt hij zich in vele zijrivieren. Zo is het ook met het godsdienstig en kerkelijk leven in Nederland.

Helaas.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 1 juni 1962

In de Rechte Straat | 32 Pagina's

De ontvoering van Luther

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 1 juni 1962

In de Rechte Straat | 32 Pagina's