WELKE KERK?

In het laatste nummer van „Op weg naar Damascus" wordt op bladzijde 31 onder „Norm voor de eenheid" het volgende advies gegeven:

„Wij moeten ons aansluiten bij een gemeente van Christus, waar Zijn Woord trouw en zuiver en in overeenstemming met de Schriften wordt verkondigd."

Ja, maar ik zou dan wel eens willen weten, waar zo'n ideale gemeente is. Ik ben namelijk geen lid van een kerkgenootschap, secte of groep, maar verlang er wel naar ter kerke te gaan, mede op grond van Hebr. 10:25.

Nu zijn er volgens „De kaart van kerkelijk Nederland" van dr. C. N. Impeta, uitgave Kok, Kampen, 1961, al 60 (zestig) „richtingen".

Hoe komt men ooit uit zo'n „christelijk doolhof", waarin, nu in 1974, waarschijnlijk inmiddels nog meer richtingen zijn gekomen? Maar alle pretenderen te leiden naar de echte waarheid. Maar dat kan natuurlijk niet, en dus komt het er op neer, dat zij slechts een stukje van die waarheid bezitten of wellicht in het geheel geen waarheid.

Moet ik nu al die richtingen gaan bestuderen? Ik ben volgende maand 73 jaren oud. Zou ik het einde van die studie dan nog wel halen?

Daarom graag aan u het verzoek mij te willen mededelen welke „richting" het Evangelie zo zuiver mogelijk verkondigt, zodat ik daaraan mijn tijd ter bestudering kan besteden. Na de Bijbel meen ik de Heidelbergse Catechismus dan wel als de beste toetssteen te kunnen gebruiken.

In afwachting van uw antwoord, waarvoor nu reeds alvast mijn oprechte dank, Bennekom,

ONS ANTWOORD:

Zelden heb ik iemand het probleem van de verdeeldheid van de christenen zo helder en zo doordringend horen formuleren. Daarom ben ik erg blij dat dhr. Bal ons verlof gaf zijn brief in ons blad op te nemen. Ik zou het volgende willen antwoorden:

Christus, niet de kerk maakt zalig

1. Ik meen dat u de vraag naar de kerk te zwaar neemt. Vergeet niet: het is niet de kerk, maar Christus die zalig maakt. „Want het is des Vaders welbehagen geweest dat in Hem al de volheid wonen zou." „Christus, de hoop der heerlijkheid" (Kol. 2:19, 27) „…Christus Jezus, die ons geworden is wijsheid van God en rechtvaardigheid en heiligmaking en verlossing" (1 Kor. 1:30).

Wanneer wij te veel de nadruk op de kerk leggen, dan komt de heerlijkheid van Christus op de achtergrond te staan. In Hem hebben wij alles. Hem alleen komt alle eer en glorie toe, niet aan de kerk. De waarachtige gemeente van Christus is een vergadering van zondige mensen, die voortdurend in ootmoed hun schuld voor God en mensen belijden, maar tegelijk roemen in het onbeschrijfelijke wonder dat er volle vergeving is door het bloed van Jezus Christus. Christus wil zulke mensen rondom Zich vergaderen en dat is de gemeente: een vergadering van waarachtige Christgelovigen, die voortdurend in Christus roemen en niet telkens weer op zichzelf wijzen als op het éne groepje dat de waarheid bezit.

En dat is zeker ook één van de redenen van de grote verdeeldheid van de christenen: men is vaak te weinig ootmoedig. En dát komt weer, omdat er te weinig intense beleving is van onze volstrekte verlorenheid en van onze oneindige schuld voor God. Wanneer de zonde een verpletterende last voor je is geworden en je bent dan ineens daarvan bevrijd door Jezus Christus, dan kun je toch alleen maar juichen om Hem. Wanneer je leven één en al duisternis was en ineens verschijnt daar het vriendelijke gelaat van Christus als een zon die alle wolken openbreekt, dan kun je toch immers alleen maar verrukt zijn van Hem. Dan heb je toch immers alleen maar zin om op Hem te wijzen en dan ga je je niet verlustigen in het eigen groepje.

Zeker, dan zul je wel opspringen, wanneer Zijn heerlijkheid wordt aangetast, wanneer de volstrekte genade die Hij ons verworven heeft, verduisterd wordt en de zondige mens toch nog weer in het middelpunt wordt gesteld. Maar dan kom je op voor Zijn eer en niet voor de eer van de kerk, waartoe je behoort.

Niet de rede, maar de geest

2. Ik meen ook dat u toch nog te veel rationeel denkt. U hebt een sterk redenerend vermogen. Dat blijkt o.a. uit de heldere opzet van uw brief.

Maar, wanneer wij door Gods Geest zijn wedergeboren, dan is er een ander vermogen in ons. Het is vooral Paulus die daar de nadruk op legt. Hij noemt dat „de geest" in ons, die in stand wordt gehouden, doordat de Heilige Geest in ons woont. Die „geest" in ons ontvangen wij door de derde Persoon van de Drieënige God, die Zich in ons heeft willen vestigen als in een tempel (1 Kor. 6:12).

Door die geest in ons bereiken wij verten en diepten, die niet toegankelijk zijn voor de rede. De heilsvreugde, waarover de Bijbelschrijvers juichen, komt voort uit die geest. De zekerheid van de vergeving der zonde rust dan ook niet op een soort redenering in deze trant: „Christus heeft gezegd dat, wie in Hem gelooft, de vergeving der zonden ontvangt. Welnu, ik geloof in Hem. Dus ben ik zeker van de vergeving der zonden, want wat Hij beloofd heeft, zal Hij ook zeker doen."

Aan zulk een redeneer-geloof heb je niets. Daar gaat geen kracht van uit. Zulk een geloof laat je in de steek, wanneer het werkelijk begint te spannen in je leven, wanneer de machten der duisternis hun geconcentreerde aanval op je beginnen.

We zullen ons moeten laten leiden door het geloof dat voortkomt uit de Heilige Geest en dat wortelt in onze geest. Dat geloof moet ook onze gids zijn bij het zoeken naar de gemeente, die Christus voor ons bestemd heeft. Wanneer we ons bij een bepaalde gemeente hebben aangesloten op grond van een redenering en niet op grond van ons geloof dat door de Geest in ons werd gewekt, dan wachten ons alleen maar bittere teleurstellingen.

Bijbelse richtlijnen

3. U moet dus ook niet van mij verwachten dat ik u precies zeg: die of die kerk is de enige ware Kerk van Christus. In de r.-k. kerk verwacht men zulk een uitspraak van een mens. Daar gelooft men dat Christus een mens, n.l. de paus van Rome, heeft aangewezen om ons precies te vertellen, wie de ware Kerk van Christus is; en die paus zegt dan vanzelfsprekend dat de kerk, waarvan hij het hoofd is, de kerk is, waarbij alle andere christenen verplicht zijn zich aan te sluiten.

Maar toch wil ik wel wijzen op enkele richtlijnen, die de Bijbel ons geeft.

Zuivere prediking

Allereerst herhaal ik dan nog eens dat de ware kerk van Christus herkend wordt aan de zuivere prediking van het Woord.

Dat betekent allereerst negatief: dat er geen vrijzinnigheden worden verkondigd, geen dwalingen die de mensen brengen op een weg des onheils in plaats van op de weg des heils. Een kerk die b.v. leert dat de mensen het eeuwige leven waarlijk moeten verdienen door hun goede werken, kan nooit een ware kerk van Christus zijn. Christus wil de Zijnen zeker niet vergaderen rondom een prediking die de mens een weg wijst die voert naar de eeuwige dood.

Maar… en hier komt de moeilijkheid, er zijn meerdere kerken in Nederland, die nog steeds deze éne weg des heils belijden, n.l. de zaligmaking door genade en geloof, door Christus alleen. Tot welke van die kerken moet ik mij aansluiten?

Laat ik dan nóg eens herhalen, wat ik reeds in punt 1 gezegd heb: het is niet de kerk, maar Christus die zalig maakt. Het zoeken naar de juiste kerk is dus niet een kwestie van eeuwigheidsbelang. Dat zoeken kan dus in alle rust geschieden.

Vervolgens dan dit: Onder die kerken die de juiste weg des heil verkondigen, kan er soms nog een aanmerkelijk verschil in beleving zijn. Bij sommige kerken is nog wel de goede leer aanwezig, maar het is net alsof die niet meer functioneert. Men belijdt nog wel, ook in de prediking, dat wij allen zondige mensen zijn en dat de zaligmaking alleen te verwachten is van Christus, maar het lijkt wel of dat slechts woorden zijn. Je voelt dan dat achter de prediking, misschien beter: achter de predikant, een andere inspiratie staat, die vreemd is aan de Bijbel.

Bij andere kerken houdt men met volle overtuiging vast aan de leer, maar die leer is er een stuk redenering geworden. Door de prediking heen hoor je voortdurend: „dus… dus… dus!" terwijl heel veel tijd wordt besteed in het aantonen, dat de andere kerken er toch naast zijn.

Existentiële prediking

Dan zijn er verder kerken, waar het zuivere Evangelie ook zuiver gepreekt wordt. Je voelt gewoon dat daar een andere geest waait. Daar wordt telkens weer de mens ontdekt aan zichzelf, aan zijn poging om steeds weer op iets van zichzelf te steunen, op eigen vroomheid, eigen berouw, eigen min of meer diepe zondebesef, bepaalde gewoonten of termen, waarop men vertrouwt enz. Daar wordt de mens ontmaskerd als een door en door zondig wezen.

Van de ene kant doet dat pijn. Telkens weer komt daar je schuld levensgroot voor je staan. Maar van de andere kant zit daar een enorme bevrijding in. Je voelt dat deze prediking je in de waarheid stelt en het verborgene in je hart aan het licht brengt (1 Kor. 14:25). En tegenover die zelfontdekking wordt dan het overweldigende licht getoond van Gods genadige en vergevende liefde in Jezus Christus. En die twee samen, de zelfontdekking en de ontdekking van de onvermoede en onpeilbare barmhartigheid Gods, geven je die diepe, onherleidbare evangelische vreugde.

Het is echter niet vanwege die vreugde, vanwege dat sterke en zuivere gevoel van de Godsbevinding in Jezus Christus, dat je zeker bent dat dáár het zuivere Evangelie gepredikt wordt; dan zou immers je keuze op je eigen gevoel berusten.

Maar het is, omdat je deze zelfde visie volkomen in de Bijbel terug vindt. Je bemerkt dan dat de Geest van de Bijbel ook door die prediking heen ademt en dat die Geest getuigenis geeft in je hart dat dit „de mening des Geestes" (Rom. 8:27) is d.w.z. dat de Geest dit bedoelt, wanneer Hij door en in het Woord Gods verborgenheden voor ons ontvouwt.

Proeft de geesten

Daarom roept Johannes zijn lezers op: „Geliefden, gelooft niet iedere geest, maar beproeft de geesten of ze uit God zijn" (1 Joh. 4:1). We zijn er dus niet mee klaar, wanneer we alleen maar de meetlat van de Schriftgetrouwheid aan een prediking aanleggen; we moeten ook de geest van de prediking beproeven.

Dat wil ook weer niet zeggen dat we iedere dominee moeten gaan bekritiseren en keuren. Zulk een keurmeesterij gebeurt vaak uit onzuivere motieven en uit geestelijke hoogmoed.

Maar het gaat hier over uw vraag: tot welke kerk moet ik mij aansluiten? En dan is het voor uzelf wel belangrijk dat u ook de geesten proeft.

Wacht niet te lang

Misschien zult u na dit alles verzuchten: Waar vind ik zulk een kerk? Dan is mijn antwoord: de volstrekte zuivere kerk vindt u nooit en nergens, want elke kerk bestaat uit zondaars en onze zonde maakt ook een volkomen zuivere prediking waarop in Gods ogen niets is aan te merken, onmogelijk. U zult dus alleen maar de minst onzuivere kerk kunnen kiezen. Maar wacht daar maar niet te lang mee. Want het is heerlijk om in de gemeente van Christus het rijke heil te mogen beleven in de viering van het Heilig Avondmaal, waar Christus u persoonlijk in de tekenen en zegelen van brood en wijn komt verzekeren, hoezeer Hij u, zondig mens, liefheeft uit pure barmhartigheid en u als een levend lidmaat gevoegd heeft in Zijn lichaam, de gemeente waarvan Hij het Hoofd is.

Praktische wenken

Tenslotte dan nog een heel praktische raadgeving. Bezoek gedurende enige tijd de verschillende kerken van uw woonplaats. Soms zult u al direkt na de eerste keer bemerken: nee, hier wordt de Christus der Schriften beslist verkeerd of zeer eenzijdig voorgesteld. Maar bij andere kerken zal het goed zijn er geruime tijd terug te komen, voordat u tot een beslissing komt.

Moge de Heere u hierin leiden en dat „moge" kan voor ons tot zekerheid worden, wanneer wij gelovig blijven opzien naar Jezus Christus, die zo stellig heeft verzekerd: „Indien dan gij die boos zijt, uw kinderen goede gaven weet te geven, hoe veel te meer zal de hemelse Vader de Heilige Geest geven aan degenen die Hem bidden" (Luk. 11:13).

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen